CİF TESLİM ŞEKLİ (COST, INSURANCE, FREİGHT)
CİF teslim şekli, satıcı tarafından navlun bedeli, sigorta bedeli ve diğer taşıma ücretlerinin ödenerek malların deniz yoluyla varış noktasına taşındığı teslim şeklidir. CİF teslim şeklinde sigorta yaptırmak zorunludur ve sigortayı satıcı yaptırır. Ayrıca bu teslim şeklinde alıcının ve satıcının sorumlulukları da İNCOTERMS kurallarına göre belirlenir.
Yazımızda CFR teslim şekline dair tüm bu hususlar ayrıntılı olarak açıklanmıştır.
CİF TESLİM ŞEKLİ NEDİR?
CİF teslim şekli, satıcının sigorta bedeli, navlun bedeli ve diğer taşıma ücretlerini ödeyerek malları alıcıya devrettiği teslim şeklidir. Mallar taşıma için gemiye yüklendiğinde ise mallara ilişkin navlun ve sigorta primi dışında kalan hasar ve risk sorumluluğu alıcıya geçmiş olur. Dolayısıyla CİF teslim şekli uygulamada “mal bedeli, sigorta ve navlun dahil teslim” olarak da bilinir.
CİF teslim şeklinde malların sevkiyat organizasyonu satıcı tarafından yapılır. Ayrıca satıcı, kapsamı diğer sigortalara göre daha dar olan “Clause C Deniz Nakliyat Sigortası” yaptırır ve bedelini öder. Ancak kapsamı dar bir sigorta yapılması zorunlu değildir. Alıcı ve satıcı anlaşarak daha farklı bir sigorta yapılması noktasında anlaşabilir. Bu şekilde mal bedeli, navlun bedeli ve sigorta bedeli toplanarak CİF teslim şeklinin toplam tutarı elde edilir.
CİF teslim şeklinde satıcı malları gemiye uygun şekilde yüklemesiyle hasar ve risk sorumluluğu artık alıcı tarafa geçer. Ancak satıcının zaten bir taşıyıcı ile taşıma sözleşmesi yapma ve navlun bedelini ödeme zorunluluğu vardır.
NOT: Eğer taşınacak olan mallar konteynır ile taşınacaksa, CİF teslim şekli yerine CİP teslim şekli kullanılmalıdır.
Tüm dış ticaret teslim şekillerinin açıklandığı yazımız için tıklayabilirsiniz: “ihracat teslim şekilleri (incoterms teslim şekilleri)”
CİF TESLİM ŞEKLİ ÖZELLİKLERİ
CİF teslim şekli özellikleri şunlardır:
- Malların ambalajlama, işaretleme veya kontrollerini satıcı yapar,
- Malların çıkış gümrüğündeki işlemleri dahil olmak üzere bunlara ilişkin vergileri ve masraf ödemelerini satıcı yapar,
- Malların gemiye yükleme işlemlerini satıcı yapar,
- Zorunlu sigortayı satıcı yapar,
- Malların iç taşımasını ve asıl (ana) taşımasını satıcı yapar,
- Malların varış yerindeki gümrük, vergi işlemleri ve bunlara ilişkin ödemeleri alıcı yapar,
- Malların varış yerinde boşaltılması işlemlerini alıcı yapar,
- Mallar deniz veya iç su olarak tanımlanan nehirlerde taşınabilir.
CİF teslim şeklinde kanunlarla birlikte uygulamada gelişen bazı haller vardır. Bu haller dikkate alınarak işlem yapılmasında fayda vardır:
- Uygulamada CİF Teslim Fiyatı olarak belirtilen husus, ithalatlarda gümrük vergisi, ÖTV, KDV, Ba-Bs beyanında dikkate alınan ana başlangıç fiyatıdır.
- CİF teslimat şeklinde, CİF teslim fiyatının üzerine gümrük giderleri ve vergiler ilave edilerek her verginin matrahı ayrıca hesaplanır.
- Uygulamada imzalanan sözleşmede CİF teslim şekli belirtilirken, terimin yanına yazılan isim teslim noktasını ifade etmez. Bu isim varış noktasını ifade etmektedir. Bir başka deyişle taşıma için yapılan navluın masraflarının nereye kadar yapıldığını ifade etmektedir.
- CİF teslimat şeklinde malların gemiden boşaltılması işlemi satıcının işi değildir. Ancak bunu satıcı yaparsa buna ilişkin masraf ve giderlerini alıcıdan isteyemez.
DİKKAT: Söz konusu teslimat türünün, navlun sözleşmesinin veya ithalat ya da ihracat sözleşmelerinin hazırlanması için hukuki destek almakta fayda vardır. Aksi halde ticari ilişkide öngörülemeyen sorunlar çıkarak teslimat gecikebilir veya hasar görebilir. Ayrıca ileride doğabilecek uyuşmazlıklarda yine bu sözleşmeler esas alınarak yargılama yapılır. Bu anlamda alanında uzman bir deniz ticareti avukatına danışılması faydalı olacaktır.
CİF TESLİM ŞEKLİNDE SATICININ YÜKÜMLÜLÜKLERİ
CİF teslim şeklinde satıcının yükümlülükleri şunlardır:
- Sözleşme konusu malların ve gerekli belgelerin hazırlanması (belgeler fiziki ya da dijital olarak hazırlanabilir),
- Sözleşme konusu malların hazırlanması, kontrol edilmesi, ölçülmesi, tartılması, işaretlenmesi ve bunlara ilişkin masrafların ödenmesi,
- Malların taşınması için bir taşıyıcı ile taşıma sözleşmesi yapmak ve buna ilişkin navlun bedelini ödemek,
- Malların taşınması ile ilgili olarak diğer tüm masrafları ödemek,
- C klozlu taşıma sigortası yaptırmak,
- Taşıma ve sigorta belgelerini alıcıya sunmak,
- Teslim belgesinin alıcıya verilmesi ve teslim belgesine ilişkin masrafların üstlenilmesi,
- İhracat yapılması için gerekli olan izinlerin alınması ve ihracat yapılacak ülkenin kanunlarına uygun olarak tüm işlemlerin yapılarak masrafların ödenmesi,
- Alıcının malları gemiden teslim alması için, alıcıya bildirimde bulunulması.
- Eğer malların gemiye yüklenmesi sırasında bir sorunla karşılaşılırsa, bunun derhal alıcıya bildirilmesi.
CİF TESLİM ŞEKLİNDE ALICININ YÜKÜMLÜLÜKLERİ
CİF teslim şeklinde alıcının yükümlülükleri şunlardır:
- Sözleşmede belirtilen mal bedelinin satıcıya ödenmesi,
- Satıcı sözleşmede belirtilen gemiyle varış noktasına malları ulaştırdığında, malların teslim alınması,
- İthalat belgelerinin düzenlenmesi,
- İthalat gümrük işlemlerinin tamamlanması ve bunlara ilişkin vergilerin ödenmesi,
- Satıcının sigorta yaptırması için ihtiyaç duyduğu bilgi ve belgeleri satıcıya sunmak,
- Satıcının malları teslim ettikten sonra düzenlediği teslim belgesini almak,
- Satıcı ihracata ilişkin gerekli bilgi ve belgeleri istediğinde, bu belgeleri satıcıya vermek,
- Mallar alıcıya bırakıldıktan sonraki işlemler için masrafları üstlenmek,
- Satıcın malları teslim edebilmesi için teslimat yapılacak liman ve gemiyi önceden satıcıya bildirmek,
CİF NASIL HESAPLANIR
CİF teslim şeklinde fiyat hesaplaması, malın maliyeti, paketleme, yükleme masrafları, dar kapsamlı sigorta, gemiye yükleme masrafları, gümrük masrafları, deniz yolu ana taşıması ve kar payı gibi kriterler üzerinden yapılır.
CİF teslimat şekli fiyat hesaplamasında yukarıda belirtilen masraflar toplanarak tahmini bir bedel öngörülebilir. Ancak tüm bu hususların net hesabının yapılabilmesi için sözleşme şartları incelenmelidir.
CİF TESLİM ŞEKLİNDE SİGORTA
CİF teslim şeklinde sigorta satıcıya aittir. Ayrıca satıcı, kapsamı diğer sigortalara göre daha dar olan “Clause C Deniz Nakliyat Sigortası” yaptırır ve bedelini öder. Ancak kapsamı dar bir sigorta yapılması zorunlu değildir. Alıcı ve satıcı anlaşarak daha farklı bir sigorta yapılması noktasında anlaşabilir. Bu şekilde mal bedeli, navlun bedeli ve sigorta bedeli toplanarak CİF teslim şeklinin toplam tutarı elde edilir.
CİF teslimat şeklinde sigorta sayesinde, sigorta kapsamında meydana gelen zararlar sigorta şirketinden tazmin edilir.
CİF TESLİM ŞEKLİ SÖZLEŞMESİ VE AVUKATIN ÖNEMİ
Ticari ilişkilerde teslim şekli belirlenmesiyle, tek başına alıcı ve satıcı arasında sözleşme kurulmuş olmaz. Çünkü teslim şekilleri temel olarak teslimata ilişkin malların taşınması, teslimi gibi aşamalarda, tarafların sorumluluklarının ve yapılan işlemlerin maliyetlerini kimin üstleneceğini ifade etmektedir. Geri kalan konular hakkında teslim şeklinin dışında belirlemeler yapılması gerekir.
Bu bağlamda ticari ilişkiye uygun bir ihracat veya ithalat sözleşmesinin düzenlenmesi ve bu sözleşmeye uygun bir teslim şeklinin belirlenmesi gerekir. Aksi halde ticari ilişkinin sürdürülmesinde anlaşmazlıklar ortaya çıkabileceği gibi uyuşmazlık halinde durum mahkemelere taşınarak ticari zararlar ortaya çıkabilir.
Tüm bu hususlardan anlaşılacağı üzere ticari faaliyetlerin düzenlenmesi, sözleşmelerin hazırlanması ve gerekli diğer usuli işlemlerin eksiksiz yapılabilmesi için alanında uzman bir ticaret hukuku avukatına danışılması önerilir.
SONUÇ
CİF teslimat şekli, ticari sözleşmede teslimatın nasıl, ne şekilde ve masrafları kime ait olacak şekilde yapılacağına dair düzenlemedir. Bu düzenlemede tarafların hak ve yükümlülükleri, ticari anlaşmanın sınırları gibi çeşitli unsurlar belirlenir. Söz konusu hususların belirlenmesi açısından alanında uzman bir ticaret hukuku avukatına danışılması önerilir.