CIP TESLİM ŞEKLİ (CARRIAGE AND INSURANCE PAİD TO)
CIP teslim şekli, satıcının navlun bedeli, A klozlu sigorta bedeli ve diğer taşıma ücretlerini ödeyerek malları alıcıya ulaştırdığı teslim şeklidir. CIP teslim şeklinde sigorta yaptırmak zorunludur ve sigortayı satıcı yaptırır. Ayrıca bu teslim şeklinde alıcının ve satıcının sorumlulukları da İNCOTERMS kurallarına göre belirlenir.
Yazımızda CIP teslim şekline dair tüm bu hususlar ayrıntılı olarak açıklanmıştır.
CIP TESLİM ŞEKLİ NEDİR?
CIP teslim şekli, satıcının navlun bedeli ve A klozlarında yer alan bir sigorta yaptırarak sigorta bedelini ödediği, alıcının ise mal bedelini ödediği teslim şeklidir. Dolayısıyla CIP teslim şekli uygulamada “taşıma ve sigorta ödenmiş teslim” olarak da bilinir.
CIP teslim şeklinde satıcının yaptıracağı sigorta, Enstitü Kargo Kurallarının A klozlarında veya benzer klozlarda yer alan geniş kapsamlı bir sigorta olmalıdır. A klozlu yani kapsamı geniş sigortada sigorta teminat limiti tüm riskler olarak düzenlenmiştir. Ancak alıcı ve satıcının satış sözleşmesinde aralarında anlaşarak özel bir hüküm koymasıyla kapsamı daha dar bir sigorta yaptırması mümkündür.
CIP teslim şeklinde satıcı malları gemiye uygun şekilde yüklemesiyle hasar ve risk sorumluluğu artık alıcı tarafa geçer. Ancak satıcının zaten bir taşıyıcı ile taşıma sözleşmesi yapma ve navlun bedelini ödeme zorunluluğu vardır.
Ayrıca bu teslimat şeklinde satıcı malları taşıyıcıya teslim ettiğinde artık kendi sorumluluğunu yerine getirmiş olur. Bu teslim anından itibaren artık hasar ve risk sorumluluğu alıcının üzerine geçer. Ancak malların taşıma ve sevkiyat işlem ücretlerinin de satıcı tarafından karşılanacağı unutulmamalıdır.
Tüm dış ticaret teslim şekillerinin açıklandığı yazımız için tıklayabilirsiniz: “ihracat teslim şekilleri (incoterms teslim şekilleri)”
CIP TESLİM ŞEKLİ ÖZELLİKLERİ
CIP teslim şekli özellikleri şunlardır:
- Malların ambalajlama, işaretleme veya kontrollerini satıcı yapar,
- Malların çıkış gümrüğündeki işlemleri dahil olmak üzere bunlara ilişkin vergileri ve masraf ödemelerini satıcı yapar,
- Malların gemiye yükleme işlemlerini satıcı anlaştığı taşıyıcı ile yapar,
- A klozlu zorunlu sigortayı satıcı yapar,
- Malların iç taşımasını ve asıl (ana) taşımasını satıcı yapar,
- Malların varış yerindeki gümrük, vergi işlemleri ve bunlara ilişkin ödemeleri alıcı yapar,
- Malların varış yerinde boşaltılması işlemlerini alıcı yapar,
- Mallar deniz, kara, hava ve demiryolu üzerinden taşınabilir.
CIP teslim şeklinde kanunlarla birlikte uygulamada gelişen bazı haller vardır. Bu haller dikkate alınarak işlem yapılmasında fayda vardır:
- Uygulamada CIP teslimat şekli genellikle kara yolu ile yapılan taşımalarda kullanılır. Dolayısıyla eğer ihracat işlemi kara yoluyla yapılacaksa, varış yerindeki gümrük işlemlerini ve bunlara ilişkin masrafları alıcı üstlenir.
- Örneğin eğer sözleşmede ya da proforma faturada, teslimat yeri “CIP, Italy, Milano, Factory” olarak belirlenmiş olabilir. Bunun anlamı, malların varış yerinin İtalya ülkesi Milano şehrinde bulunan fabrika olduğudur.
DİKKAT: Söz konusu teslimat türünün, navlun sözleşmesinin veya ithalat ya da ihracat sözleşmelerinin hazırlanması için hukuki destek almakta fayda vardır. Aksi halde ticari ilişkide öngörülemeyen sorunlar çıkarak teslimat gecikebilir veya hasar görebilir. Ayrıca ileride doğabilecek uyuşmazlıklarda yine bu sözleşmeler esas alınarak yargılama yapılır. Bu anlamda alanında uzman bir deniz ticareti avukatına danışılması faydalı olacaktır.
CIP TESLİM ŞEKLİNDE SATICININ YÜKÜMLÜLÜKLERİ
CIP teslim şeklinde satıcının yükümlülükleri şunlardır:
- Sözleşme konusu malların ve gerekli belgelerin hazırlanması (belgeler fiziki ya da dijital olarak hazırlanabilir),
- Sözleşme konusu malların hazırlanması, kontrol edilmesi, ölçülmesi, tartılması, işaretlenmesi ve bunlara ilişkin masrafların ödenmesi,
- Malların taşınması için bir taşıyıcı ile taşıma sözleşmesi yapmak ve buna ilişkin navlun bedelini ödemek,
- Malların taşınması ile ilgili olarak diğer tüm masrafları ödemek,
- A klozlu zorunlu sigortayı yaptırmak ve buna ilişkin ücreti ödemek,
- Teslim belgesinin alıcıya verilmesi ve teslim belgesine ilişkin masrafların üstlenilmesi,
- İhracat yapılması için gerekli olan izinlerin alınması ve ihracat yapılacak ülkenin kanunlarına uygun olarak tüm işlemlerin yapılarak masrafların ödenmesi,
- Alıcının malları gemiden teslim alması için, alıcıya bildirimde bulunulması.
- Eğer malların gemiye yüklenmesi sırasında bir sorunla karşılaşılırsa, bunun derhal alıcıya bildirilmesi.
CIP TESLİM ŞEKLİNDE ALICININ YÜKÜMLÜLÜKLERİ
CIP teslim şeklinde alıcının yükümlülükleri şunlardır:
- Sözleşmede belirtilen mal bedelinin satıcıya ödenmesi,
- Satıcı sözleşmede belirtilen gemiyle varış noktasına malları ulaştırdığında, malların teslim alınması,
- İthalat belgelerinin düzenlenmesi,
- İthalat gümrük işlemlerinin tamamlanması ve bunlara ilişkin vergilerin ödenmesi,
- Satıcının sigorta yaptırması için ihtiyaç duyduğu bilgi ve belgeleri satıcıya sunmak,
- Satıcının malları teslim ettikten sonra düzenlediği teslim belgesini almak,
- Satıcı ihracata ilişkin gerekli bilgi ve belgeleri istediğinde, bu belgeleri satıcıya vermek,
- Mallar alıcıya bırakıldıktan sonraki işlemler için masrafları üstlenmek,
- Satıcın malları teslim edebilmesi için teslimat yapılacak liman ve gemiyi önceden satıcıya bildirmek.
CIP NASIL HESAPLANIR
CIP teslim şeklinde fiyat hesaplaması, malın maliyeti, paketleme, yükleme masrafları, geniş kapsamlı sigorta, gemiye yükleme masrafları, gümrük masrafları, ana taşıma ücreti ve kar payı gibi kriterler üzerinden yapılır.
CIP teslim şekli fiyat hesaplamasında yukarıda belirtilen masraflar toplanarak tahmini bir bedel öngörülebilir. Ancak tüm bu hususların net hesabının yapılabilmesi için sözleşme şartları incelenmelidir.
CIP TESLİM ŞEKLİNDE SİGORTA
CIP teslim şeklinde sigorta satıcıya aittir. Satıcı, kapsamı diğer sigortalara göre geniş olan “Clause A Nakliyat Sigortası” yaptırır ve bedelini öder. CIP teslim şeklinde yaptırılan Clause A Nakliyat Sigortası, sigortalının kasten gerçekleştirdiği fiile yüklenebilen hasar veya masraf, sigorta edilen malın olağan ağırlık veya hacminde azalması, malın gizli ayıbı veya özelliğinin sebep olduğu hasar veya masraf, denize elverişsizlik ve yüke uygunsuzluk, savaş ve grev hariç olmak üzere tüm teminatları kapsar.
Alıcı ve satıcı anlaşarak daha farklı bir sigorta yapılması noktasında anlaşabilir.
CIP teslimat şeklinde sigorta sayesinde, sigorta kapsamında meydana gelen zararlar sigorta şirketinden tazmin edilir.
DİKKAT: A klozlu bir sigorta yaptırılmasına rağmen alıcı tarafından ek bir sigorta yaptırılmak istenirse, masrafları alıcıya ait olmak üzere satıcı sigorta sözleşmesine ek bir sigorta yaptırabilir.
CIP TESLİM ŞEKLİ SATIŞ SÖZLEŞMESİ VE AVUKATIN ÖNEMİ
Ticari ilişkilerde teslim şekli belirlenmesiyle, tek başına alıcı ve satıcı arasında sözleşme kurulmuş olmaz. Çünkü teslim şekilleri temel olarak teslimata ilişkin malların taşınması, teslimi gibi aşamalarda, tarafların sorumluluklarının ve yapılan işlemlerin maliyetlerini kimin üstleneceğini ifade etmektedir. Geri kalan konular hakkında teslim şeklinin dışında belirlemeler yapılması gerekir.
Bu bağlamda ticari ilişkiye uygun bir ihracat veya ithalat sözleşmesinin düzenlenmesi ve bu sözleşmeye uygun bir teslim şeklinin belirlenmesi gerekir. Aksi halde ticari ilişkinin sürdürülmesinde anlaşmazlıklar ortaya çıkabileceği gibi uyuşmazlık halinde durum mahkemelere taşınarak ticari zararlar ortaya çıkabilir.
Tüm bu hususlardan anlaşılacağı üzere ticari faaliyetlerin düzenlenmesi, sözleşmelerin hazırlanması ve gerekli diğer usuli işlemlerin eksiksiz yapılabilmesi için alanında uzman bir ticaret hukuku avukatına danışılması önerilir.
SONUÇ
CIP teslimat şekli, ticari sözleşmede teslimatın nasıl, ne şekilde ve masrafları kime ait olacak şekilde yapılacağına dair düzenlemedir. Bu düzenlemede tarafların hak ve yükümlülükleri, ticari anlaşmanın sınırları gibi çeşitli unsurlar belirlenir. Söz konusu hususların belirlenmesi açısından alanında uzman bir ticaret hukuku avukatına danışılması önerilir.
.