DPU TESLİM ŞEKLİ (DELIVERED AT PLACE UNLOADED)

DPU teslim şekli, satıcının malları sözleşmede belirlenen varış noktasında taşıma aracından indirerek teslimatı tamamladığı teslim şeklidir. DPU teslim şeklinde sigorta ise alıcıya veya satıcıya ait değildir. Sigortanın kime ait olacağı sözleşmeyle kararlaştırılır. Çünkü bu teslim şeklinde sigorta zorunluluğu yoktur. Ayrıca bu teslim şeklinde alıcının ve satıcının sorumlulukları da İNCOTERMS kurallarına göre belirlenir.

Yazımızda DPU teslim şekline dair tüm bu hususlar ayrıntılı olarak açıklanmıştır.

DPU TESLİM ŞEKLİ NEDİR?

DPU teslim şekli, satıcının malları sözleşmede belirlenen teslimat noktasında taşıma aracından boşaltarak alıcıya bıraktığı teslim şeklidir. Dolayısıyla DPU teslim şekli uygulamada “boşaltma yerinde teslim veya belirlenen noktada teslim” olarak da bilinir.

DPU teslim şeklinde teslimat noktası ile varış noktası aynı şeyi ifade etmektedir. Teslimat noktası, liman, antrepo, lojistik terminali ya da ithalatçı deposu olabilir. Satıcı seçilen teslimat noktasına, gümrük işlemleri yapılmış şekilde malları boşaltır.

Malların teslimat noktasına kadarki tüm masraflarını, risk ve hasar sorumluluğunu üstlenir. Mallar belirlenen noktaya teslim edildiğinde ise artık geriye kalan masraf, hasar ve risk sorumluluğu alıcıya aittir. 

DİKKAT: 2010 İncoterms kurallarında DAT (Terminalde Teslim) şekli bulunmaktaydı. Ancak 2020 İncoterms kuralları ile artık DAT teslim şekli yerine DPU teslimat şekli getirilmiştir. 

DPU TESLİM ŞEKLİ ÖZELLİKLERİ

DPU teslim şekli özellikleri şunlardır:

  • Malların ambalajlama, işaretleme veya kontrollerini satıcı yapar,

  • Malların çıkış gümrüğündeki işlemleri dahil olmak üzere bunlara ilişkin vergileri ve masraf ödemelerini satıcı yapar,

  • Malların taşıyıcı araca yükleme işlemlerini satıcı yapar,

  • Malların iç taşımasını ve ana taşımasını satıcı yapar,

  • Malların varış yerinde boşaltılması işlemlerini satıcı yapar,

  • Malların varış yerindeki gümrük, vergi işlemleri ve bunlara ilişkin ödemeleri alıcı yapar,

  • Mallar deniz, kara, hava ve demiryolu üzerinden taşınabilir.

DİKKAT: Söz konusu teslimat türünün, navlun sözleşmesinin veya ithalat ya da ihracat sözleşmelerinin hazırlanması için hukuki destek almakta fayda vardır. Aksi halde ticari ilişkide öngörülemeyen sorunlar çıkarak teslimat gecikebilir veya hasar görebilir. Ayrıca ileride doğabilecek uyuşmazlıklarda yine bu sözleşmeler esas alınarak yargılama yapılır. Bu anlamda alanında uzman bir ticaret avukatına danışılması faydalı olacaktır.

DPU TESLİM ŞEKLİNDE SATICININ YÜKÜMLÜLÜKLERİ

DPU teslim şeklinde satıcının yükümlülükleri şunlardır:

  • Sözleşme konusu malların ve gerekli belgelerin hazırlanması (belgeler fiziki ya da dijital olarak hazırlanabilir),

  • Sözleşme konusu malların hazırlanması, kontrol edilmesi, ölçülmesi, tartılması, işaretlenmesi ve bunlara ilişkin masrafların ödenmesi,

  • Kararlaştırılan teslim noktasında taşıma aracından malların boşaltılması,

  • Malların belirlenen noktaya bırakılmasına kadarki olan hasar ve risk sorumluluğunun üstlenilmesi,

  • Malların belirlenen noktaya ulaştırılması için bir taşıyıcı ile taşıma sözleşmesinin yapılması ve masrafların ödenmesi,

  • Teslim belgesinin alıcıya verilmesi ve teslim belgesine ilişkin masrafların üstlenilmesi,

  • İhracat yapılması için gerekli olan izinlerin alınması ve ihracat yapılacak ülkenin kanunlarına uygun olarak tüm işlemlerin yapılarak masrafların ödenmesi,

  • Alıcının malları gemiden teslim alması için, alıcıya bildirimde bulunulması.

  • Eğer malların gemiye yüklenmesi sırasında bir sorunla karşılaşılırsa, bunun derhal alıcıya bildirilmesi.

DPU TESLİM ŞEKLİNDE ALICININ YÜKÜMLÜLÜKLERİ

DPU teslim şeklinde alıcının yükümlülükleri şunlardır:

  • Sözleşmede belirtilen mal bedelinin satıcıya ödenmesi,

  • Satıcı malları belirlenen yere ulaştırdığında, malların teslim alınması,

  • İthalat belgelerinin düzenlenmesi,

  • İthalat gümrük işlemlerinin tamamlanması ve bunlara ilişkin vergilerin ödenmesi,

  • Satıcının malları teslim ettikten sonra düzenlediği teslim belgesini almak,

  • Satıcı ihracata ilişkin gerekli bilgi ve belgeleri istediğinde, bu belgeleri satıcıya vermek,

  • Mallar alıcıya bırakıldıktan sonraki işlemler için masrafları üstlenmek,

  • Satıcın malları teslim edebilmesi için teslimat yapılacak liman ve gemiyi önceden satıcıya bildirmek.

DPU NASIL HESAPLANIR

DPU teslim şeklinde fiyat hesaplaması, malın maliyeti, paketleme, iç yükleme masrafları, gümrük masrafları, ana taşıma ücreti ve kar payı gibi kriterler üzerinden yapılır.

DPU teslimat şekli fiyat hesaplamasında yukarıda belirtilen masraflar toplanarak tahmini bir bedel öngörülebilir. Ancak tüm bu hususların net hesabının yapılabilmesi için sözleşme şartları incelenmelidir.

DPU TESLİM ŞEKLİNDE SİGORTA

DPU teslim şeklinde sigorta alıcıya veya satıcıya ait değildir. Yani bu teslim şeklinde sigorta alıcı ve satıcının anlaşmasıyla belirlenir. Bu şekilde taraflardan biri sigorta yapmayı üstlenebilir. Çünkü bu teslim şeklinde sigorta zorunluluğu yoktur. 

DPU TESLİM ŞEKLİ SATIŞ SÖZLEŞMESİ VE AVUKATIN ÖNEMİ

Ticari ilişkilerde teslim şekli belirlenmesiyle, tek başına alıcı ve satıcı arasında sözleşme kurulmuş olmaz. Çünkü teslim şekilleri temel olarak teslimata ilişkin malların taşınması, teslimi gibi aşamalarda, tarafların sorumluluklarının ve yapılan işlemlerin maliyetlerini kimin üstleneceğini ifade etmektedir. Geri kalan konular hakkında teslim şeklinin dışında belirlemeler yapılması gerekir.

Bu bağlamda ticari ilişkiye uygun bir ihracat veya ithalat sözleşmesinin düzenlenmesi ve bu sözleşmeye uygun bir teslim şeklinin belirlenmesi gerekir. Aksi halde ticari ilişkinin sürdürülmesinde anlaşmazlıklar ortaya çıkabileceği gibi uyuşmazlık halinde durum mahkemelere taşınarak ticari zararlar ortaya çıkabilir.

Tüm bu hususlardan anlaşılacağı üzere ticari faaliyetlerin düzenlenmesi, sözleşmelerin hazırlanması ve gerekli diğer usuli işlemlerin eksiksiz yapılabilmesi için alanında uzman bir ticaret hukuku avukatına danışılması önerilir.

SONUÇ

DPU teslimat şekli, ticari sözleşmede teslimatın nasıl, ne şekilde ve masrafları kime ait olacak şekilde yapılacağına dair düzenlemedir. Bu düzenlemede tarafların hak ve yükümlülükleri, ticari anlaşmanın sınırları gibi çeşitli unsurlar belirlenir. Söz konusu hususların belirlenmesi açısından alanında uzman bir ticaret hukuku avukatına danışılması önerilir.