MAAŞINI ALAMAYAN İŞÇİ NEREYE BAŞVURMALI?

Maaşını alamayan işçi, notere başvurarak işverene ihtarname göndererek maaş ve diğer alacak haklarını talep etmelidir. Bunun yanında işçi, icra dairesine başvurarak işverene icra takibi gönderebilir ve maaşını alabilir. 

Maaşını alamayan işçi, maaşını vermeyen, eksik veren veya geç veren işyerinde çalışmaya devam etmeden alacak haklarını para olarak almak istiyor olabilir. Bu durumda iş sözleşmesini haklı nedenle feshederek; kıdem tazminatı ve tüm diğer ücret alacakları dahil olmak üzere talepte bulunabilir.

Maaşını Alamayan İşçi

Maaşını alamayan işçi, bir işyerinde çalışan ancak çalışmasının karşılığı olan ücreti ödenmeyen kişidir. Bu kapsamda bir işçinin maaşını alamaması, maaşın hiç ödenmemesi, eksik ödenmesi veya geç ödenmesi şeklinde görülebilir.

Maaşını alamayan işçiler genellikle birkaç aylık maaşını alamazlar, maaşını eksik alırlar veya maaşları geç yatırılır. İş hukukunda işçinin maaşını tam ve zamanında alması esastır. Tek bir maaşın bile ödenmemesi, eksik ödenmesi ya da geç ödenmesi sonucu işçi tüm hukuki haklarını kullanabilir. Yani tüm bu durumlarda işçi maaşını almamış sayılır ve işverenden talep hakkına kavuşur.

İşçilerin maaşını alamaması şu sebeplerden kaynaklanır:

  • Genellikle işverenlerin işçiye maaşının bir kısmını elden bir kısmını banka yoluyla ödediği görülür. Bunun nedeni işverenin işçi bordrosunda maaşı düşük göstererek giderlerini azaltması ve SGK’ya daha az para ödemek istemesidir. İşçiler ise bankadan aldığı paranın tüm maaşını yansıtmaması nedeniyle ne yapacağını bilemez.

  • Bazı durumlarda ise işveren eksik, geç veya hiç ödememe durumunu bir alışkanlık haline getirir. Bu şekilde işçi ücretlerini kendi işlerini döndürmek için kullanır. İşçiler ise eninde sonunda geç de olsa en azından maaşımı alırım düşüncesiyle ses çıkarmazlar. Ancak bu durum ilerleyen süreçte işçilerin ekonomik anlamda baskılanmasına neden olur ve işveren tarafından bu yöntem kullanılmaya devam eder.

  • İşverenler ekonomik olarak zorda olduklarını, işçilerin sabretmesi gerektiğini söylerler. Bu durum genellikle gerçeği yansıtmaz ancak gerçek olsa bile işçilerin düştüğü durum daha zordur. Öyle ki maaşın ödenmemesi ilerleyen aşamalarda sürekli tekrar eden bir hale dönüşür.

  • Maaşını ödemeyen işçi ve işveren arasında artık gerilim yaşanır. Zira bu durum artık tekrar eden bir hal almış ve işçi ekonomik olarak zor duruma düşmüştür. Bu gerilim sayesinde işçiyi kışkırtan işverenler, işçiyi çıkartmak için çeşitli sebepler elde etmeye çalışır. Öyle ki bazen işçi işveren arasındaki kavga, küfürleşme vb. Gibi sebeplerden işçi dava açmadan önce işverenin dava açtığı görülür.

DİKKAT: İşçiye maaşın elden ödenmesi hususunda ispat yükü işçidedir. İşçi avukatı ile birlikte gerçek maaşın ne kadar olduğunu her türlü delille ispatlayabilir ve gerçek ücret üzerinden hukuki haklarını kullanabilir.

Maaşını Alamayan İşçi Nereye Başvurmalı?

Maaşını alamayan işçi, notere başvurarak işverene ihtarname göndermeli veya icra dairesine başvurarak işverene icra takibi göndermelidir. Bu şekilde maaşını alamayan işçinin resmi ve hukuki kurumlara başvurarak maaşını alması mümkündür.

Esasen ihtarname göndermek zorunlu değildir. Ancak bu yolla hem maaşın geç, eksik veya hiç ödenmediğine dair kanıt elde edilir, hem de hukuki yollardan önce daha kısa bir yoldan ücret ödemesi talep edilmiş olur. Eğer ihtarnameden sonuç alınamazsa icra takibi gönderilir.

İcra takibi sayesinde işverenin 7 gün içinde borcuna itiraz etmesi ya da borcu ödemesi gerekir.

İşveren itiraz başvurusunda bulunmazsa, icra takibi kesinleşir ve alacak kalemleri tek tek tahsil edilir.

İşveren itiraz başvurusunda bulunursa, önce arabulucuya başvurulur ve ardından dava açılır.

DİKKAT: YUKARIDA YER ALAN YÖNTEMLER, İŞÇİNİN AYNI İŞYERİNDE ÇALIŞMAYA DEVAM EDEREK MAAŞINI TALEP ETMEK İSTEDİĞİ HALLER İÇİN GEÇERLİDİR.

EĞER İŞÇİ MAAŞIN ÖDENMEMESİ NEDENİYLE İŞYERİNDE ÇALIŞMAYA DEVAM ETMEK İSTEMİYORSA, İŞ SÖZLEŞMESİNİ HAKLI NEDENLE FESHEDEREK TÜM İŞÇİLİK ALACAKLARINI TALEP ETME İMKANINA SAHİPTİR! BU DURUM AŞAĞIDAKİ BAŞLIKTA AÇIKLANMIŞTIR.

Maaşını Alamayan İşçinin Başvurabileceği Hukuki Yollar

Maaşını alamayan işçinin başvurabileceği hukuki yollar şunlardır:

  • Maaşını alamayan işçinin iş sözleşmesini feshetme hakkı,

  • Maaşını alamayan işçinin iş görmekten kaçınma hakkı,

  • Maaşını alamayan işçinin para ve tazminat hakları.

Maaşını Alamayan İşçinin İş Sözleşmesini Feshetme Hakkı

Maaşını alamayan işçinin iş sözleşmesini feshederek iş mahkemesine başvurma hakkı bulunur. İşçi bu hakkını kullanırsa, maaşını alamadığı işyerinde çalışmaya devam etmeden tüm işçilik alacaklarını talep edebilir. Ayrıca işçi maaşını alamaması nedeniyle iş sözleşmesini feshettiğinden, mahkemece bu durum işçinin haklı sebeple feshi olarak değerlendirilir.

Maaşını alamayan işçinin iş sözleşmesini feshederek talep edebileceği ücret ve tazminatlar şunlardır:

  • Kıdem tazminatı,

  • Ödenmeyen tüm ücret alacakları ve faizleri,

  • Fazla mesai ücretleri,

  • Yıllık izin ücretleri,

  • Hafta tatili ücretleri,

  • Genel tatil ücretleri.

İş sözleşmesinin feshedildiği bir ihtarname ile işverene bildirilebilir. Bu aşamadan sonra alacak kalemleri tek tek faizleriyle birlikte hesaplanır ve arabuluculuk başvurusunda bulunulur. Arabuluculuk başvurusundan sonuç alınamazsa İş Mahkemesinde alacak davası açılır ve sayılan tüm kalemler toplu olarak talep edilir.

Yukarıda yer alan tüm işçilik ücretleri, avukat marifetiyle kalem kalem, tüm ayrıntıları ve faizleriyle birlikte hesaplanır. Sonrasında ise usulüne uygun olarak dava süreci ve diğer hukuki işlemler başlatılır. Bu noktada alacakların tam olarak talep edilmesi ve hızlıca alınması için alanında uzman bir iş hukuku avukatına/bürosuna danışılması önerilir.

Maaşını Alamayan İşçinin İş Görmekten Kaçınma Hakkı

Maaşını alamayan işçinin, işyerinde çalışmama hakkı vardır. Ancak bunun için ücret ödeme gününden itibaren 20 gün içinde işçinin maaşının ödenmemiş olması gerekir. 

Bu durumda işçi işyerinde çalışmaz ancak işveren işçi çalışmadığı için işçiyi işten çıkaramaz veya yerine başka bir eleman alamaz.

Sonuç

İşçilerin maaşını alamaması, eksik alması veya geç alması ekonomik olarak güçlü konumda olmayan işçileri son derece zor duruma düşürmektedir. Bu noktada işverenlerce maaşın zamanında ve tam olarak yatırılması gerekir. Aksi halde iş kanunumuz gereği işçilerin başvurabileceği pek çok yol vardır. Ancak usuli bilgi eksikliği nedeniyle hak kaybı yaşanmaması için hukuki sürecin alanında uzman bir iş hukuku avukatı ile yürütülmesi önerilir.