PROFESYONEL FUTBOLCU SÖZLEŞMESİ

Profesyonel futbolcu sözleşmesi, belirli bir süre için olmak kaydıyla profesyonel bir futbolcu ve kulüp arasında yazılı olarak imzalanan sözleşme türüdür. Profesyonel futbolcu sözleşmelerinde kulüp ve futbolcunun hakları ayrıntılı olarak belirlenmelidir.

Yazımızda:

  • Profesyonel futbolcu sözleşmesi nasıl yapılır?

  • Profesyonel futbolcu sözleşmesinde ücret,

  • Profesyonel futbolcu sözleşmesinde tarafların hakları,

  • Profesyonel futbolcu sözleşmesinin feshi,

  • Fesih halinde tazminat hakları.

Konuları ayrıntılı olarak incelenmiştir.

Profesyonel Futbolcu Sözleşmesi Nedir?

Profesyonel futbolcu sözleşmesi, futbolcunun futbol faaliyetleri kapsamında harcadığından daha fazla miktarda ödeme almasını öngören ve yazılı olarak yapılan TFF bünyesinde tescil edilen sözleşmelerdir.

Profesyonel futbolcu sözleşmesi ile futbolcu, antrenmanlara katılma dahil olmak üzere kulübe karşı tüm yükümlülüklerini yerine getirir ve müsabakalarda takımını temsil eder. Bunun karşılığında kulüp ise futbolcuya ücret vermeyi taahhüt eder.

Profesyonel futbolcu sözleşmesini diğer futbolcu sözleşmelerinden ayıran temel husus, futbolcuya ödenecek ücretin, kendisine futbol faaliyetleri kapsamında yaptığı harcamalardan daha fazla miktarda olmasıdır.  

Profesyonel Futbolcu Sözleşmesi Nasıl Yapılır?

Profesyonel futbolcu sözleşmesi, tarafların hak ve yükümlülüklerini içeren yazılı bir sözleşmenin hazırlanması ve bu sözleşmenin TFF nezdinde tescil edilmesi yoluyla yapılır. 

Profesyonel Futbolcu Sözleşmesinde Bulunması Gerekenler

Profesyonel futbolcu sözleşmesinde bulunması gerekenler şunlardır:

  • Futbolcunun kimlik bilgileri ve tebligata elverişli adresi,

  • Varsa futbolcunun kanuni temsilcisinin veya menajerinin, kimlik bilgileri, tebligata elverişli adresleri, 

  • Kulübün tam adı, 

  • Kulübün yetkili temsilcisinin adı soyadı ile kulüpteki görev ve ünvanı, 

  • Kulübün tebligata elverişli adresi, 

  • Sözleşmenin süresi,

  • Ücret.

Profesyonel Futbolcu Sözleşmesinin Unsurları

Profesyonel futbolcu sözleşmesinin unsurları şunlardır:

  • İş görme,

  • Bağımlılık ve bağlılık,

  • Süre,

  • Ücret.

İş Görme Unsuru

Profesyonel futbolcu sözleşmelerinde iş görme, futbolcunun kulüp adına ve kulübü temsilen futbol faaliyetlerini yürütmesini ifade etmektedir. 

İşgörme unsuru içinde futbolcunun müsabakalara çıkması, antrenman ve kamplara katılması ve sağlık açısından fiziki durumunu müsabakalarda oynayabilecek bir düzeyde tutmasını içerir. Dolayısıyla bir futbolcunun iş görme yükümlülüğü nedeniyle müsabakalarda yer almasa bile kendini müsabakalarda her an oynayabilecek şekilde hazır tutması gereklidir. 

Bir futbolcu kulüp teknik direktörü tarafından her ne kadar yedek futbolcu olarak değerlendirilse bile kendisini hazır tutmalıdır. Zira takım sporlarında her bir oyuncu takımın bir parçasıdır ve ne zaman görev alacağı belirli değildir. Bu kapsamda bir futbolcunun kendi yetenekleri, becerileri ve fiziki durumu ölçüsünde diğer takım arkadaşlarından farklı olduğu kabul edilir. Dolayısıyla yerine oynayabilecek birisi bulunsa bile kendi görevini yerine getirdiğinden bahsedilmez.

Bağımlılık

Profesyonel futbolcu sözleşmelerinde bağımlılık, futbolcunun kulübe bağlı olarak ve süreklilik içeren bir şekilde işini icra etmesi anlamına gelir. Ancak kulübe olan bağlılık, ekonomik bağımlılık değil hukuki bağlılığı ifade eder.

Bağlılık unsurunun temel noktası futbolcunun görevini yaparken kulübün direktifleri ve kararları ile hareket etmesidir. Bu anlamda futbolcu yapacağı sportif faaliyetin ne zaman, nerede ve ne şekilde yapılacağına kulüp karar verir. Futbolcu ise bu kararlara sözleşme çerçevesinde kalmak kaydıyla uymak zorundadır.

Bağlılık unsuruna örnekler şunlardır:

  • Kulüp tarafından saati, yeri ve süresi belirlenen antrenmanlara, kamplara ve müsabakalara katılmak,

  • kulübün onayı olmaksızın tehlikeli veya sportif faaliyetlere katılmamak,

  • Fiziki durumunu için özel hayatına özen göstermek,

  • Acil müdahale gereken haller dışında kulüp sağlık kurulu veya doktorunun bilgisi olmadan tedavi olmamak. 

Bir spor kulübünün futbolcunun özel hayatına doğrudan müdahale etmesi mümkün değildir. Bu tür müdahaleler ancak istisai durumlarda mümkündür. Örneğin profesyonel futbolcudan beklenen sportif gereklilikleri yerine getiremeyecek kadar disiplinsiz olması durumunda müdahale edilebilir. Benzer şekilde profesyonel futbolcunun  gece geç saatlere kadar eğlenmemesi, alkol almaması, belirli bir sportif aktiviteden sözleşme süresi boyunca uzak tutulması vb. müdahaleler istisai hallerde ve belirli süreyle yasaklanma koşuluyla geçerlidir.

Süre

Profesyonel futbolcu sözleşmelerinde süre, profesyonel futbolcunun belirli bir süre boyunca kulüp adına sportif faaliyetlerini icra etmesini ifade etmektedir.

Bu durum profesyonel futbolcunun zamana yayılmış bir yükümlülüğü bulunması dolayısıyla sözleşmenin sürekli edimli bir sözleşme olması anlamına da gelmektedir. Kısacası profesyonel futbolcu sözleşmesi hukuken hem sürekli edimli bir sözleşme hem de belirli süreli sözleşmedir.

Profesyonel futbolcunun futbol faaliyeti kapsamında sözleşme süresi boyunca antrenmanlara katılması, kamplara gitmesi, müsabakalarda yer alması futbolcunun sürekli biçimde ve her an yükümlülük altında olması anlamına gelir.

Ücret

Profesyonel futbolcu sözleşmelerinde ücret, profesyonel futbolcunun sözleşmedeki edimleri karşılığı hak kazandığı para ve para ile ölçülebilir diğer değerlerdir. Bunula birlikte bir profesyonel futbolcu sözleşmesinde belirlenen ücret asgari ücretten az olamaz.

Bu sözleşmelerde para dışında futbolcuya ev veya araç tahsisi ya da mülkiyetinin verilmesi de mümkündür. Zira bunlar da para ile ölçülebilen değerlerdir. 

DİKKAT: Futbolcuya ücretinin ödenmemesi fesih sebebidir. Bu durumda futbolcu hem alacaklarını talep etme hem de fesih ile tazminat alma hakkına sahiptir. Bu husus alt başlıklarda detaylı olarak açıklanmıştır.

Yabancı profesyonel futbolcuların döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak ücret kararlaştırması mümkündür. Ancak Türk vatandaşı olan profesyonel futbolcuların ücreti yabancı para üzerinden kararlaştırılamayacaktır. 

Önemle belirtmek gerekir ki net aylık veya yıllık ücret ve kulüp tarafından taahhüt edilmiş diğer ücretler ayrı değerlendirilir. Net aylık veya yıllık ücret futbolcunun doğrudan sözleşme kapsamında elde edeceği haktır. Diğer ücretler ise maç başı ücretleri, başarı ücretleri ya da primler gibi sözleşme süresi içinde hak kazanılması mümkün olan ücretlerdir. Örneğin futbolcunun belirli sayıda gol atması, asist yapması veya kalesini gole kapatması gibi durumlarda ekstra ücret ödenmesinin kararlaştırılması böyledir.

Profesyonel futbolcu sözleşmesinin hazırlanması ve tarafların hak ve yükümlülüklerinin ayrıntılı olarak tespit edilmesi için kanunen belirlenen usulün takip edilmesi ve alacak haklarının doğru tayin edilmesi gerekir. Zira usule aykırı yapılacak işlemler nedeniyle futbolcular hak kaybına uğrayabilir ve sportif hayatları sekteğe uğrayabilir. Bu anlamda sürecin başından itibaren alanında uzman bir spor hukuku avukatı/bürosuna başvurulması önerilir.

Profesyonel Futbolcu Sözleşmesinde Kulüp ve Futbolcunun Yükümlülükleri 

Profesyonel futbolcu sözleşmesinde kulübün futbolcuya karşı, futbolcunun da kulübe karşı öne sürebileceği pek çok hak bulunur. Genellikle tarafların hakları aynı zamanda karşı tarafa yükümlülükler getirir.

Profesyonel futbolcu sözleşmesinde futbolcunun yükümlülükleri şunlardır:

  • Müsabakalara katılmak için kendisi tarafından yapılması gereken işlemleri takip etmek ve tamamlamak, gerekli belgeleri temin etmek, 

  • TFF’nin ve kulübün düzenlediği kurs, ders ve konferanslara katılmak, 

  • Hastalık veya sakatlık nedeni ile alınacak raporlarını, rapor tarihinden itibaren on gün içerisinde kulübüne ve TFF’ye bildirmek,

  • Futbolcunun sözleşme gereği yerine getirmesi yükümlüklere uygun davranmak,

  • TFF Statü ve Talimatlarının tamamına uygun davranmak,

  • Futbolcunun TFF Etik Kurulu Talimatı ve Disiplin Talimatına uygun davranmak,

  • Futbolcunun Futbolda Dopingle Mücadele Talimatına uygun davranmak, 

  • Futbolcunuın FIFA ve UEFA talimatlarına uygun davranmak.

Profesyonel futbolcu sözleşmesinde kulübün yükümlülükleri şunlardır:

  • Futbolcunun eğitimleri ve sağlık durumu için uzman personel bulundurmak,

  • Futbolcunun sportif faaliyetleri için gerekli malzeme ve ekipmanları sağlamak,

  • Yeni sezon başlamadan en az 1 hafta önce sonraki sezon için  iç yönetmeliklerini ve disiplin talimatlarını TFF’ye göndermek,

  • TFF’ye tescil ettirilen  iç yönetmeliklerini ve disiplin talimatlarını imza karşılığında futbolcuya teslim etmek, (imza karşılığı yerine noter vasıtasıyla da yapılması mümkündür.),

  • Futbolcuya para cezası verilmişse, bu cezanın gerekçesi ve tutarı noterden onanmış karar örnekleri ile birlikte, karar tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde noter aracılığı ile futbolcuya ve TFF’ye bildirmek, 

  • Bir futbolcu kadro dışı bırakılmışsa, kadro dışı kalan futbolcuya antrenmanlarına devam etmesi için en az 1 antrenör tahsis etmek,

  • Bir futbolcu kadro dışı bırakılmışsa, kadro dışı kalan futbolcuya antrenmanları için saha tesis etmek ve antrenman programını noter aracılığı ile futbolcuya tebliğ etmek, 

  • Futbolcuların antrenmanlarda, antrenmanlara gidiş ve gelişlerde, taşıt vasıtalarında meydana gelmesi muhtemel kazalar ve sakatlıklar için kısmi ve daimi maluliyet ve ölüm hallerine karşı TFF tarafından belirlenmiş özel sigorta şirketlerine sigorta ettirmek ve gerçekleşen rizikoyu beş günlük süre içerisinde özel sigorta şirketine bildirmek, 

  • Futbolcuların askerlikle ilgili gerekli belgeleri futbolcusu ile birlikte hazırlayarak TFF’ye sunmak.

Profesyonel Futbolcu Sözleşmesinin Feshi ve Sona Ermesi

Profesyonel futbolcu sözleşmesinin feshi, kulübün veya futbolcunun sözleşmenin devamını çekilmez hale getirecek haklı bir nedenle sözleşmeyi sona erdirmesidir. Profesyonel futbolcu sözleşmelerinin, belirli süreli sözleşmeler olması nedeniyle ancak haklı bir sebebin ortaya çıkmasıyla feshedilmesi mümkündür.

Profesyonel futbolcu sözleşmesinin haklı sebeple feshinde, sözleşmeyi fesheden taraf haklı nedenin varlığını ispat etmekle yükümlüdür.

Profesyonel futbolcu sözleşmelerinde fesih türleri şunlardır:

  • Kulüp tarafından haklı fesih,

  • Kulüp tarafından haksız fesih,

  • Futbolcu tarafından haklı fesih,

  • Futbolcu tarafından haksız fesih.

DİKKAT: Yukarıda yer alan fesih türlerinden sadece, futbolcu tarafından sözleşmenin haklı feshi ve kulüp tarafından sözleşmenin haksız feshi halinde futbolcuya tazminat ödenmesi gerekir.

Profesyonel Futbolcunun Sözleşmeyi Haklı Sebeple Feshedebileceği Haller

Profesyonel futbolcular, sözleşmenin devamını çekilmez hale getiren sebeplerin varlığı halinde profesyonel futbolcu sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir. Profesyonel futbolcu sözleşmesini futbolcunun haklı olarak feshedebileceği haller şunlardır:

  • Sözleşmede belirtilen futbolcu ücret ve alacaklarının ödenmemesi,

  • SGK girişinin Kulüp tarafından yapılmaması, 

  • SGK primlerinin hiç yatırılmaması,

  • SGK primlerinin eksik yatırılması,

  • Sporcunun Etkin Çalışma Hakkının İhlali 

  • Sportif Faaliyetleri Engelleyici Haklı Sebeplerin Varlığı

  • Dürüstlük kuralı gereği futbolcunun sözleşme ilişkisini devam ettiremeyeceği haller.

Profesyonel Futbolcu Kulüp Sözleşmesini Nasıl Fesheder?

Profesyonel futbolcular kulüp sözleşmesini, kulübe ve TFF’ye ihtarname göndermek yoluyla feshedebilir. Bu şekilde futbolcunun ihtarname ile kulübe bildirim yaparak feshetmesi mümkündür.

Ücret ödenmemesi halinde futbolcu, Kulübe ve TFF’ye bir ihtarname gönderir. Bu ihtarnamede 30 gün içinde ücretin ödemesi gerektiği belirtilir. Eğer bu sürede ücret ödenmezse, futbolcu bu sürenin sona ermesinden itibaren 7 gün içinde sözleşmeyi feshedebilir.

SGK girişinin yapılmaması, SGK primlerinin eksik ya da hiç yatırılmaması halinde futbolcu, Kulübe ve TFF’ye bir ihtarname gönderir. Bu ihtarnamede 60 gün içinde ihlalin sona erdirilmesi ve hakkın yerine getirilmesi gerektiği belirtilir. Eğer bu sürede ihlal giderilmezse, futbolcu bu sürenin sona ermesinden itibaren 7 gün içinde sözleşmeyi feshedebilir.

SGK ve ücret konusu dışında kalan hallerde futbolcu, Kulübe ve TFF’ye bir ihtarname gönderir. Bu ihtarnamede 30 günden az olmamak kaydıyla uygun bir süre verilir ve bu süre içinde ihlalin giderilmesi gerektiği belirtilir. Eğer bu sürede ihlal giderilmezse, futbolcu bu sürenin sona ermesinden itibaren 7 gün içinde sözleşmeyi feshedebilir.

Profesyonel futbolcu sözleşmesinin feshinde kanunen belirlenen usulün takip edilmesi ve alacak haklarının doğru tayin edilmesi gerekir. Zira usule aykırı yapılacak işlemler nedeniyle futbolcular hak kaybına uğrayabilir ve sportif hayatları sekteğe uğrayabilir. Bu anlamda sürecin başından itibaren alanında uzman bir spor hukuku avukatı/bürosuna başvurulması önerilir.

DİKKAT: Yukarıda yer alan süreler TFF bildirimi ya da noter ihtarından hangisi kulübe daha erken tebliğ edilmiş ise onun tebliği tarihinden itibaren işlemeye başlar. Ayrıca yukarıda yer verilen futbolcunun sözleşmeyi feshetmesi için kanunen tanınan haklar, profesyonel futbolcu sözleşmesinde futbolcu aleyhine olarak değiştirilemez. Aksi halde sözleşme maddesi geçersiz olur.  Buna karşın kulübün yazılı onayı varsa futbolcu lehine kısaltılması mümkündür.

Kulübün Sözleşmeyi Haklı Sebeple Feshedebileceği Haller

Kulübün profesyonel futbolcu sözleşmesini haklı sebeple feshedebileceği haller şunlardır:

  • Profesyonel futbolcunun, futbol faaliyetleri dışında 6 aydan uzun vaki hastalık veya istirahat halinin bulunması,

  • Profesyonel futbolcunun en az 6 aylık olmak ve kesinleşmiş olmak kaydıyla hak mahrumiyeti veya müsabakalardan men cezası alması,

  • Profesyonel futbolcunun, müsabakalara katılması için yapması gereken işlemleri takip etmesi, gerekli belgeleri temin etmesi ve bu işlemleri tamamlanması işlemlerini ağır nitelikte ihlal etmesi,

  • Profesyonel futbolcunun Kulüp veya TFF tarafından verilen kurs, ders ya da konferanslara katılma hususlarını ağır şekilde ihlal etmesi,

  • Profesyonel futbolcunun hastalık veya sakatlık için aldığı raporları, rapor tarihinden itibaren 10 gün içinde Kulübe ve TFF’ye bildirmek görevini ağır surette ihlal etmesi.

  • Profesyonel futbolcunun, “Futbol Menajerleri ile Çalışma Talimatı”na aykırı davranışları nedeniyle kesinleşmiş en az 4 resmi müsabakadan men cezası alması,

  • Dürüstlük kuralı gereği kulübün sözleşme ilişkisini devam ettiremeyeceği haller.

Kulüp Tarafından Profesyonel Futbolcu Sözleşmesi Nasıl Feshedilir?

Kulüp tarafından futbolcuya bir ihtarname göndermek yoluyla profesyonel futbolcu sözleşmesi feshedebilir. Bu şekilde kulübün ihtarname ile futbolcuya bildirim yaparak profesyonel futbolcu sözleşmesini feshetmesi mümkündür.

Bir üst başlıkta yer alan 3.-4.-5. Maddelerde bulunan ağır nitelikteki ihlallerin varlığı durumunda kulüp; futbolcuya noter vasıtasıyla bir ihtarname göndermelidir. Bu ihtarnamede futbolcuya 7 günden az olmamak kaydıyla uygun bir süre içerisinde yükümlülüklerini yerine getirmesini ihtar olunur. Eğer futbolcu bu süre içinde yükümlülüklerini yerine getirmezse, kulüp sürenin sona ermesinden itibaren 7 gün içinde noterden ihtarname göndererek sözleşmeyi feshedebilir.

Bir üst başlıkta yer alan 3.-4.-5. Maddelerde bulunan ağır ihlaller dışındaki diğer hallerde kulübün sözleşmeyi derhal feshetmesi için; olayın gerçekleşmesi veya gerçekleşen olayın öğrenilmesinden itibaren 30 gün içerisinde futbolcuya noterden fesih ihbarı gönderilmelidir. Aksi halde bu süre geçirilirse, kulübün sözleşmeyi haklı nedenle fesih hakkı kaybolur.

Dürüstlük kuralına uygun olamayan, yani kulüp için sözleşme ilişkisinin devamını çekilmez hale getirecek bir olay varsa kulüp; herhangi bir ihtara ve süreye tabi olmadan sözleşmeyi feshedebilir. Bu hallere örnek olarak futbolcunun kulüp yöneticisini yaralaması, doping veya yasaklı madde kullanması vb. olaylar verilebilir.

Kulübün Sözleşmeyi Haksız Olarak Feshetmesi 

Kulübün profesyonel futbolcu sözleşmesini haksız olarak feshetmesi şu hallerde gündeme gelir:

  • Kulüp tarafından fesih için bir sebep sunulsa bile bu sebebin haklı bir gerekçeye dayandığının ispatlanamaması veya haklı bir sebep sayılmaması,

  • Bir üst başlıkta belirtilen haklı sebeple fesih hallerinin dışında bir fesih yapılması,

  • Fesih hakkının kanunen belirlenen sürelere uygun kullanılmaması,

  • Fesih hakkının kanunen belirlenen usulün dışında kullanılması.

Yukarıda yer alan hallerde kulübün sözleşmeyi haksız olarak feshetmesi gündeme gelir. Dolayısıyla bu hallerde kulübün futbolcuya tazminat ödemesi gerekir. Tazminat hususu bir alt başlıkta açıklanmıştır.

Profesyonel Futbolcu Sözleşmesinin Feshinde Tazminat

Profesyonel futbolcu sözleşmesinin feshinde tazminat, sözleşmeyi haksız olarak fesheden tarafın karşı tarafa ödemesi gereken karşılıktır. 

Kulüp tarafından haksız fesihte futbolcu maddi tazminat isteyebileceği gibi manevi tazminat da isteyebilir. Ayrıca kulübe sportif cezalar uygulanır. 

TBK m.437/f.1 uyarınca, kulübün borca aykırı davranışı nedeniyle profesyonel futbolcunun haklı sebeple sözleşmeyi feshetmesi sonucu uğradığı zarar, sözleşmenin süresinden önce sona ermesi yüzünden uğradığı ücret kaybıdır.

DİKKAT: İşçi davalarını aksine haksız fesihte futbolcunun işe iade davası açma hakkı bulunmaz.

Profesyonel Futbolcu Sözleşmesi Örneği

Profesyonel futbolcu sözleşmesi örneği, profesyonel futbolcular ile kulüp arasında imzalanan sözleşmeye taslak olması amacıyla hazırlanmıştır. 

Sözleşme örneği için tıklayabilirsiniz: “profesyonel futbolcu sözleşmesi örneği"