SPONSORLUK SÖZLEŞMESİ

Sponsorluk sözleşmesi, sponsor ve desteklenen kişi veya kurum arasında belirli bir alandaki faaliyetin ya da belirli bir organizasyonun desteklenmesi amacıyla yapılan sözleşme türüdür. Sponsorluk sözleşmesinde sponsor, belirli bir miktar para, para dışında maddi bir karşılık veya hizmet sunmasına karşılık ticari itibar ve bilinirliğini arttırmayı amaçlar.

Sponsorluk Sözleşmesi Nedir?

Sponsorluk sözleşmesi, belirli bir alandaki faaliyetin veya belirli bir organizasyonun desteklendiği; konusu para, maddi edinim veya hizmet edinimi olan sözleşme türüdür. 

Bu çerçevede sponsorluk sözleşmesi, desteklenen tarafın sponsor lehine olacak şekilde sponsorun iletişimsel açıdan yararlanabileceği faaliyetler sunduğu ve bunun karşılığında sponsordan para, maddi edinim veya hizmet edinimi aldığı anlaşmadır.

Kısacası sponsorluk sözleşmesi, bir tarafın destekleme görevini yerine getirdiği, diğer tarafın ise tanıtım yükümlülüğünü yerine getirmesini düzenleyen bir sözleşme türüdür.

Sponsorluk Sözleşmesi Türleri Nelerdir?

Sponsorluk sözleşmesi türleri şunlardır:

  • Spor sponsorluğu,

  • Kültür ve sanat sponsorluğu,

  • Sosyal faaliyet sponsorluğu,

  • Program sponsorluğu.

Spor Sponsorluğu

Spor sponsorluğu veya spor sponsorluğu sözleşmesi, belirli bir spor alanında faaliyet gösteren organizasyon, kuruluş, kulüp veya sporcu ile sponsor arasında yapılan sözleşmedir. Bu sözleşme ile sponsorun markası, ürünü veya imajını geliştirilirek, sponsor adına ekonomik bir fayda elde edilir. Bunun karşılığında desteklenen ise faaliyetini sürdürmek için belirli bir miktar para, para dışında maddi bir fayda veya hizmet alır.

Sponsorluk sözleşmelerinin uygulamada en sık kullanıldığı alan spor sponsorluğudur. Bu alandaki en büyük payı ise futbol almaktadır. Buradaki asıl amaç sportif faaliyetlerin desteklenmesi ve bu destek karşılığında sponsorun nam, ticari itibar ve bilinirliğinin artırılmasıdır. 

Spor sponsorluğu türleri ise şunlardır:

  • Bireysel sporcu sponsorluğu, 

  • Takım sponsorluğu,

  • Organizasyon sponsorluğu.

Bireysel sporcu sponsorluğu, bir sporcunun tekil olarak desteklenir ve bu destek sayesinde sporcu faaliyetlerini daha rahat şekilde yerine getirerek başarısını artırır. Buna karşılık, sponsor ise toplum nezdinde markasının veya ürününün bilinirliğini artırır ve olumlu bir ticari itibar elde eder.

Takım sponsorluğu, belirli bir takımın faaliyetleri kapsamında sponsorun para taahhüdü, destekleyici bir hizmet sunması veya kulüp adına başkaca faydalı bir edimi taahhüt etmesidir. Bu sayede sponsır ekonomik bir fayda elde eder. Örneğin ülkemizde de yaygın olarak görülen sposnor isminin kulüp isminin başına gelmesi veya stat ismine eklenmesi bu şekildedir. Buna isim sponsorluğu adı da verilir. Bir başka örnek yine takımların formalarına verilen sponsorluk isimleridir. Bu sponsorluk türünde takım formasına belirli sponsor yazıları veya unvanları eklenerek bilinriliğin artırılması hedeflenir.

Organizasyon sponsorluğu, belirli bir spor faaliyeti kapsamında düzenleyici konumda bulunan organizasyon kurumlarının ekonomik olarak fayda elde ederek faaliyetlerini devam ettirmesidir. Esasen bu sponsorluk türünde, aynı takım sponsorluğuna benzer bir süreç izlenir. Örneğin organizasyon ismine sponsorun adı veya ürününün ismi eklenebilir. 

DİKKAT: Bireysel sporcu sponsorluğunda, sponsorluk sözleşmesinin mutlaka sporcunun bağlı bulunduğu federasyon veya kulübün mevzuatında yer alan şartlara uygun olarak hazırlanması gerekir.

Spor sponsorluğu hakkında ayrıntılı bilgi için tıklayabilirsiniz: “spor sponsorluğu”

Kültür ve Sanat Sponsorluğu

Kültür ve sanat sponsorluğu, çeşitli sanatsal veya kültürel alanlarda faaliyetlerini icra eden kişi veya kurumlar ile sponsor arasında yapılan sözleşme türüdür. Bu sözleşme ile sponsorun markası, ürünü veya imajını geliştirilirek, sponsor adına ekonomik bir fayda elde edilir. Bunun karşılığında desteklenen ise kültür-sanat faaliyetininin devamı için sponsordan, belirli bir miktar para, para dışında maddi bir fayda veya hizmet alır.

Kültür ve sanat sponsorluğu, genellikle sponsor olan kişi ve kuruma elit bir ticari itibar ve bilinirlik kazandırır. Yani sponsor olan taraf ekonomik bir getiriden çok imajını ve itibarını seçkin bir sınıfa koymayı ve bu seçkin sınıfa hitabetmeyi amaçlar.

Kültür sanat sponsorluğu kapsamında desteklenebilecek faaliyetler şunlardır:

  • Resim,

  • Grafik,

  • Fotoğrafçılık,

  • Heykeltıraşlık,

  • Tiyatro,

  • Bale,

  • Opera,

  • Diğer sahne sanatları,

  • Her çeşit müzik sanatı faaliyetleri,

  • Her çeşit edebiyat alanı faaliyetleri,

  • Film eserleri,

  • Radyo eserleri,

  • Televizyon eserleri.

Kültür ve sanat sponsorluğu kapsamında, bireysel sanatçılar, sanat grupları veya organizasyonlarının desteklenmesi mümkündür.

Program Sponsorluğu

Program sponsorluğu, çeşitli görsel veya işitsel alanlarda faaliyetlerini icra eden kişi veya kurumlar ile sponsor arasında yapılan sözleşme türüdür. Bu sözleşme ile sponsorun markası, ürünü veya imajını geliştirilirek, sponsor adına ekonomik bir fayda elde edilir. Bunun karşılığında desteklenen ise programlarının devamı için sponsordan, belirli bir miktar para, para dışında maddi bir fayda veya hizmet alır.

Program sponsorluğu, spor sponsorluğundan sonra ülkemizde görülen en yaygın 2. Sponsorluk türüdür. Bu sponsorluk genellikle sponsor firmanın markası, ismi, logosu veya ürününün, program içinde yer alması ile icra edilir. Bunun dışında bu sponsorun, bir yayının finanse ettiğini beyanı da bu kapsamdadır. Örneğin, ….. Markasının katkılarıyla hazırlanan bu program veya ……… markasının sunduğu bu program gibi ifadeler de yine program sponsorluğu kapsamdadır.

Özellikle günümüzde yayın yapmak için gerek geleneksel medya gerekse dijital medya aralarında artan bir maliyet söz konusudur. Dolayısıyla hemen her tür yapım artık bu tür sponsorlara ihtiyaç duymaktadır. Zira bu sponsorluklar hem programın devamını ekonomik açıdan kolaylaştırmakta hem de maliyetleri azaltmaktadır.

Sosyal Faaliyet Sponsorluğu

Sosyal faaliyet sponsorluğu, çeşitli toplumsal ihtiyaç alanlarında faaliyet gösteren kişi veya kurumlar ile sponsor arasında yapılan sözleşme türüdür. Bu sözleşme türünde sponsorun doğrudan ticari bir  kar elde etme amacı bulunmamaktadır. Sponsor burada  toplumsal faydayı, toplumsal bilinci, sponsorun bilinirliğini ve kişisel itibarını önceler.

Örneğin bir sivil toplum kuruluşunun desteklenmesi, toplumsal bir projenin hayata geçmesi veya sürdürülmesi için destek verilmesi yahut buna benzer şekilde kişilerin desteklenmesi bu kapsamdadır.

Sponsorluk Sözleşmesi Nasıl Yapılır?

Sponsorluk sözleşmesi, tarafların serbest iradeleriyle hak ve yükümlülüklerinin belirlendiği yazılı sözleşmenin yine taraflarca imzalanması yoluyla yapılır. 

Kanunen sponsorluk sözleşmesinin yazılı olarak yapılması zorunlu değildir. Çünkü mevzuatımızda bu sözleşmeye dair bir şekil şartı yoktur. Ancak uygulamada bu sözleşmelerin yüksek meblağlar içermesi nedeniyle yazılı olarak yapıldığı görülür. 

Ancak sponsorluk sözleşmesinin belirli bir şekilde yapılması gerektiği 2 istisnai durum vardır. Bu durumlar şunlardır:

  • Tarafların kendi aralarında sponsorluk sözleşmesini belirli bir şekilde yapılması gerektiğinin kararlaştırması,

  • Taraflardan birinin yerine getirmesi gereken sorumluluğun kanunen belirli bir şekilde yapılması gerektiğinin düzenlenmiş olması.

DİKKAT: Sponsorluk sözleşmesinde mutlaka tarafların hak ve yükümlülükleri ayrıntılı şekilde düzenlenmelidir. Ayrıca usulen tarafların yerine getirmesi gereken işlemler kalem kalem hüküm altına alınmalıdır. Zira sponsorluk sözleşmeleri genellikle yüksek meblağlar içeren sözleşmelerdir. Dolayısıyla olası uyuşmazlıklarda taraflar ciddi hak kaybına uğrayabilir. Bu anlamda alanında uzman bir sözleşmeler hukuku avukatı/bürosundan danışmanlık alınması önerilir.

Tarafların Kendi Aralarında Sponsorluk Sözleşmesini Belirli Bir Şekilde Yapılması Gerektiğinin Kararlaştırması

Sponsorluk sözleşmesinin tarafları, bu sözleşmenin belirli bir şekilde yapılması ve ancak bu şekilde yapılması halinde geçerli olacağını kararlaştırmaları mümkündür. Örneğin taraflar bu sözleşmenin yazılı olarak ve noter huzurunda yapılması gerektiğini kararlaştırmışlarsa, sözleşme ancak bu şekilde yapıldığında geçerli olur. Nitekim uygulamada da sponsorluk sözleşmelerinin genellikle yazılı olarak yapıldığı görülür.

Taraflardan Birinin Yerine Getirmesi Gereken Sorumluluğun Kanunen Belirli Bir Şekilde Yapılması Gerektiğinin Düzenlenmiş Olması

Sponsorluk sözleşmesinde taraflardan birinin yerine getirmesi gereken yükümlülük, kanunen bir şekil şartı içeriyorsa, mutlaka bu şekle uyulmalıdır. Örneğin tanıtım faaliyeti kapsamında, sponsor tarafından bir tapu devri gerçekleşmesi gerekiyorsa bunun mutlaka resmi şekilde yapılması gerekir.

DİKKAT: Gençlik ve Spor Müdürlüğü Sponsorluk Yönetmeliği m.8’e göre, sponsorluk sözleşmelerinin yazılı olarak yapılması gerektiği düzenlenmiştir. Buna karşın 3289 sayılı Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun içerisinde herhangi bir yazılılık unsuru yoktur. Dolayısıyla kanun hükmüne aykırı olan bu yönetmelik geçersiz olacaktır. Buna karşın uygulamada sorun yaşamamak adına tarafların sözleşmeyi yazılı olarak yapması önerilir.

Sponsorluk Sözleşmesinin Tarafları

Sponsorluk sözleşmesinin tarafları şunlardır:

  • Sponsor (Destekleyen veya Destekleyici),

  • Desteklenen.

Sponsor (Destekleyen veya Destekleyici)

Sponsorluk sözleşmesinde sponsor, çeşitli alanlardaki faaliyetleri maddi edim, ayni edim veya hizmet edimi sağlayarak destekleyen ve bu şekilde topluma kendi adı ve namını duyurmayı amaçlayan kişi veya kuruluştur. 

Bir başka deyişle sponsor, ayni ya da nakdi olarak verdiği destekle sponsorluk faaliyeti icra eden gerçek veya tüzel kişi olarak da tanımlanır.

Yukarıda yer alan tanımlardan açıkça anlaşılacağı üzere, bir sponsorluk sözleşmesinde sponsor gerçek kişi olabileceği gibi tüzel bir kişi de olabilir. Yani sponsor kendi nam ve hesabına hareket edebileceği gibi bir şirket olarak da hareket edebilir. Hatta sponsor, ticari bir kazanç elde etme amacı gütmeyen dernek veya vakıf da olabilir. 

Mevzuatımızda sponsor olamayacak kişiler ayrıca düzenlenmiştir. Buna göre sponsor olamayacak kişi veya kurumlar şunlardır:

  • Vergi ve Sosyal Güvenlik Kurumlarına borcu olan ve bu sebeple tatbikata uğrayan gerçek veya tüzel kişiler,

  • Kamu düzenine aykırı olarak kamu düzenini bozucu faaliyet gösteren şirketler,

  • Ayrımcılık yasağı kapsamında faaliyet gösteren şirketler,

  • Zararlı ve kötü alışkanlıkları teşvik edici faaliyet gösteren şirketler,

  • Genel ahlaka aykırı faaliyet gösteren şirketler,

  • Kanunlarca yasaklı logo, yazı veya amblem kullanan şirketler.

Yukarıda yer alan gerçek veya tüzel kişiliklerin yanında belirli alanlarda faaliyet gösteren şirketlerin de yine belirli alanlarda sponsorluk sözleşmesi yapması yasaklanmıştır. Örneğin:

  • Reçeteye tabi ilaç ve tedavilerin, tütün mamulleri ve alkollü içecekler gibi ticari iletişim yasağı bulunan ürünlerin üretiminde, hizmetinde veya satışında faaliyet gösteren gerçek veya tüzel kişilerin program desteklemesi veya reklamını yapması ve sponsor olması yasaktır. 

  • 7258 Sayılı Futbol ve Diğer Spor Müsabakalarında Bahis ve Şans Oyunları Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca, bahis veya şans oyunu şirketleri sponsor olamazlar.

  • 4207 sayılı Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun ile Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerin Satışına ve Sunumuna İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik uyarınca, tütün ürünleri, alkollü içecekler ve bunları üreten, ithal eden, pazarlayan ve satan firmalar sponsor olamazlar.

Desteklenen

Sponsorluk sözleşmesinde desteklenen, belirli bir alanda yürüttüğü faaliyetlerini devam ettirmek için maddi ya da ayni olarak destek alan gerçek veya tüzel kişidir. Yani bir sponsorluk sözleşmesinde desteklenen, bir kurum olabileceği gibi bir kişi de olabilir. Bu kapsamda spor kulübünün, derneğin, sporcunun ya da şirketin desteklenen olması mümkündür. Hatta bir kamu tüzel kişinin desteklenen olmasında da sakınca yoktur.

Sponsorluk sözleşmesi kapsamında desteklenen olmak için profesyonel bir iş yapılmasına ihtiyaç yoktur. Dolayısıyla amatör bir faaliyet icra edilen bir alanda da sponsorluk sözleşmesi yapılması mümkündür. 

Sponsorluk Sözleşmesinin Unsurları

Sponsorluk sözleşmesinin unsurları şunlardır:

  • Sponsorluğun belirli bir konuda olması,

  • Destekleme amacı ve niteliği bulunması,

  • Tanıtım niteliği ve faaliyeti içermesi.

Sponsorluğun Bir Konuya İlişkin Olması

Sponsorluk sözleşmesinin ilk unsuru, sponsorluğun belirli bir konuya ilişkin olmasıdır. Yani sponsorluk, desteklenen kişi veya kurumun icra ettiği faaliyet kapsamında yapılmalıdır. Bu şekilde desteklenen taraf faaliyetlerini icra etmek noktasında ekonomik olarak fayda görecek bunun karşılığında ise sponsor olan tanıtımını yapmış olacaktır. 

Sponsorluk konusu hemen her türlü faaliyeti içerebilir. Örneğin uygulamada en çok spor faaliyetleri kapsamında sponsorluk sözleşmesi yapıldığı görülür. Bu çerçevede bir spor faaliyetinin yapılması veya sürdürülmesi amacıyla sponsor olunabilir. Bu durumda sponsorluk spor faaliyetlerinin icrası konusuna ilişkindir.

Destekleme Amacı ve Niteliği Bulunması

Sponsorluk sözleşmesinin ikinci unsuru, sponsorluğun destekleme amacı taşıması ve destekleme niteliğini haiz olmasıdır. Yani sponsorluk, desteklenen kişi ya da kurumun icra ettiği faaliyeti destekleyici bir güce ve niteliğe sahip olmalıdır. Bu sayede sponsorluk ile desteklenen taraf, faaliyetlerini icra için teşvik almış olur.

Destekleme amacı genellikle belirli bir miktar para ödenmesi ile yerine getirilmiş olur. Ancak tarafların para dışında başkaca bir ekonomik unsur ile ödeme şekli belirleyebilirler. Örneğin, sponsorluk karşılığında, yer tahsis edilmesi, ulaşım hizmetlerinin sunulmasu ya da faaliyetin icrasına yarayacak eşyaların tesisi bu kapsamdadır.

Hatta öyle ki, ekonomik olarak bir destek verilmesinin dışında, sponsor bir hizmetin yerine getirilmesini de üstlenebilir. Örneğin, bir işin yapılması, bir veya birkaç çalışan tahsis edilmesi, özel işleri yapacak personel istihdamı da mümkündür.

Tanıtım Niteliği ve Faaliyeti İçermesi

Sponsorluk sözleşmesinin üçüncü unsuru, sponsorluğun tanıtım niteliğini haiz olması ve tanıtım faaliyetleri içermesidir. Yani sponsorluk sözlemesinde sponsorun adı ve namının tanıtımı, desteklenen tarafca gerekli dikkat ve özenin gösterilerek yapılır. Nitekim bu sözleşmede sponsorun asıl amacı tanıtımının gerçekleşmesidir.

Sponsorluk Sözleşmesinin Sona Ermesi

Sponsorluk sözleşmesi şu hallerde sona erer:

  • Sözleşmede kararlaştırılan sürenin dolması,

  • Tarafların fesih noktasında anlaşması,

  • Taraflardan birinin sözleşmeyi feshetmesi,

  • Taraflardan birininin ölümü,

  • Sözleşmenin imkansızlık nedeniyle sona ermesi.

Sponsorluk Sözleşmesi Örneği

Sponsorluk sözleşmesi örneği, sponsor ve desteklenen arasında imzalanacak olan yazılı sözleşmeye örnek olması için hazırlanan taslak sözleşme metnidir. 

Sponsorluk sözleşmesi örneği için tıklayabilirsiniz: “sponsorluk sözleşmesi örneği”