YABANCI UYRUKLULARIN TUTUKLANMASI

Yabancı uyrukluların tutuklanması, yabancı bir kişinin işlediği bir suçtan dolayı Sulh Ceza Hakimliği tarafından cezaevine gönderilmesidir. Bu kapsamda yabancı uyrukluların tutuklanmasındaki amaç yabancının yargılamasına tutuklu olarak devam etmektir.

DİKKAT: Yabancı uyrukluların deport edilmesi için Geri Gönderme Merkezine alınması nedeniyle yabancının tutuklandığı sanılmaktadır. Oysa deport işlemi ile tutuklanma işlemi farklı işlemlerdir. Yabancının deport işlemlerinin durdurulması süreci yazımızın diğer başlıklarında ayrıntılı olarak açıklanmıştır.

Yabancı Uyrukluların Tutuklanması Nedir?

Yabancı Uyruklular Neden Tutuklanır?

Yabancı uyruklular, Türk Ceza Kanunu’nda yer alan suç tiplerinden birini işlemeleri veya bir suç işledikleri yönünde kuvvetli şüphe bulunması nedeniyle tutuklanır. Bu çerçevede belirli şartlar karşılanıyorsa, yabancı kişinin mahkemede yargılaması da tutuklu olarak yapılır.

Gözaltına alınan ve tutuklanan yabancı uyruklu kişilerin, Türkçe bilmemesi halinde tercüman isteme ve uyruğu olan ülke konsolosluğuna durumu hakkında haber verme hakkı vardır.

Yabancı Uyrukluların Tutuklanması Kararı Nasıl Kaldırılır?

Yabancı uyrukluların tutuklanması kararı, tutuklanma kararına itiraz dilekçesi verilmesiyle kaldırılır.

Bu sayede yargılama yapılacaksa bile artık yabancı kişi özgürlüğüne kavuşmuş olur ve yargılama tutuksuz olarak devam edecektir.

Tutuklama kararına itirazlar, hukuki bir şekilde hazırlanmış ve tüm olayı kapsayan ayrıntılı bir dilekçe ile yapılmalıdır. Aksi halde yapılan başvurular reddedilebilecektir.

Yabancının tutukluluğunu kaldırmak için incelenmesi gerekenler şunlardır:

Yabancının işlediği suçun niteliği ve bu kapsamda sabit olup olmaması,
Yabancının işlediği suçun katalog suçlardan olup olmadığı,
Yabancının kaçma kaybolma şüphesinin var olup olmadığı,
Yabancının delil karartma şüphesinin olup olmadığı,
Dosyada tüm delillerin toplanıp toplanmadığı.

Yukarıda yer alan hususların incelenmesi sonucunda, bir dilekçe ile tutukluluk kararına itiraz edilerek yabancı uyrukluların tutuklanması kararı kaldırılabilir.

Tutukluluk kararı kaldırıldıktan eğer ceza davası açılmışsa, ceza davasının da sürdürülmesi gerekir. Bu anlamda tüm dosya bir bütün halinde incelenmeli ve gerekiyorsa kişinin ceza dosyası da takip edilmelidir.

Tüm bunlarla birlikte, yabancı uyrukluların tutuklanması durumunda, yabancı kişinin vatandaşı olduğu yani uyruğu olan ülkenin konsolosluğuna haber verilir. Eğer yabancı kişi konsolosluğa haber verilmemesini isterse bunu yazılı olarak talep edebilir.

Yabancı uyrukluların tutuklanması veya gözaltına alınması işlemlerinde, yabancının cezaevine alınması ya da serbest bırakılması halinde kendisine “bilgi formu” imzalatılır. Bu bilgi formunda yabancıya ait kimlik bilgileri yer alır ve bu kimlik belgelerinin onaylı suretleri, tutuklama yazısı veya müddetname örneği eklenir.

Sonrasında eğer tutuklanan kişi Azerbaycan, Çin, Gürcistan, Litvanya, Kazakistan, Özbekistan, Rusya veya Türkmenistan uyruklu ise rızaları yoksa doğrudan Dışişleri Bakanlığı Konsolosluk Genel Müdürlüğüne durum iletilir.

Yukarıdaki ülkeler dışındaki diğer devletler için Viyana Sözleşmesine taraf devlet uyruğunda olanlar ise yabancının konsolosluğuna 24 saat içerisinde iletişime geçilir ve belgeler gönderilir. Ancak bunun için yabancı kişinin bu bildirime yazılı olarak itiraz etmemiş olması gerekir.

Sulh ceza hakimliğinin kararına karşı yapılacak itirazları, bu hakimliğin yargı çevresinde bulunduğu asliye ceza mahkemesi hakimi yapacaktır. Eğer sulh ceza hakimliği işlerini asliye ceza hakimi yapıyorsa, bu durumda itirazı inceleyecek olan ağır ceza mahkemesi başkanıdır.

Yabancı Uyrukluların Tutuklanması (Deport Süreci)

Yabancı uyrukluların tutuklanması olarak bilinen ama aslında sadece yabancının deport işlemlerinin yapılması için Geri Gönderme Merkezine alındığı durumlarla da karşılaşılmaktadır.

Yani yabancı uyrukluların tutuklanması veya gözaltına alınması olarak bilinen husus aslında yabancının deport edilmek için Geri Gönderme Merkezine yollanmasıdır. Esasen burada yabancı kişinin özgürlüğüne el konulur ve gerçekten de hapishane şartları ile Geri Gönderme Merkezi şartları hemen hemen aynıdır. Kişilerin aklını karıştıran husus da budur.

Ancak belirtildiği üzere kişi aslında tutuklanmamış, sadece kaçak kaldığı, ikamet süresi sona erdiği, vize ihlali yaptığı vb. gibi gerekçelerle deport edilmek için Geri Gönderme Merkezine alınır.

Yabancılar geri gönderme merkezinden çıkması için Sulh Ceza Mahkemesine idari gözetim kararının iptali için dilekçe ile başvuru yapılması gerekir.

Bu konu hakkında ayrıntılı bilgi için tıklayabilirsiniz: “Geri Gönderme Merkezinden Çıkarma”

Yabancı Uyrukluların Tutuklanmasında Ne Yapılmalı?

Yabancı uyrukluların tutuklanması durumunda, öncelikle tüm deliller toplanmalı ve sonrasında alanında uzman bir yabancıları hukuku avukatı/bürosuna danışılmalıdır. Zira yabancı kişilerin Türk Hukukunu yeterince bilmemesi veya deport tehlikesi ile karşı karşıya kalmaları acil işlem yapılması gereken durumlar yaratabilir. Bu anlamda hızlı ve etkin bir şekilde işlemlerin yerine getirilmesi gerekir.