ZORLA İSTİFA ETTİRİLEN İŞÇİ NE YAPMALI?

Zorla istifa ettirilen işçi, öncelikle arabuluculuk kurumuna başvurmalı ve sonrasında işe iade davası açmalıdır. Ayrıca zorla istifa ettirilen işçi haksız feshe dayanarak İş Mahkemesinde dava açmalı ve alacak haklarını korumalıdır.

Zorla İstifa Ettirilen İşçi

Zorla istifa ettirilen işçi, bir işyerinde çalışan ve çalışmaya devam etmek istemesine rağmen baskıyla istifa dilekçesi imzalatılan kişidir.

İşçilerin zorla istifa ettirilmesinin nedeni, işverenin kıdem tazminatı dahil olmak üzere işçiye haklarını vermek istememesidir. Çünkü kendi iradesiyle işten ayrılan işçi kıdem tazminatı alamaz. 

Bir işçinin zorla istifa ettirilmesi işverence çeşitli bahaneler bulunabilir. En sık karşılaşılan yöntem işverenin ekonomik bir sıkıntıda olduğundan bahisle işçiyi çıkartmak zorunda olduğunu söylemesidir. Özellikle işçinin istifa dilekçesi vermesi sonrasında paranın ödeneceğini söylemek ancak bu sürede zaman kazanarak ve işçiyi oyalayarak dava açmasına engel olmak sıklıkla kullanılan bir yöntemdir. 

İşverenlerin işçisine zorla istifa ettirmesi ise pek kolay değildir. Bu sebeple işçiye çeşitli baskılar uygulanabilir. Örneğin; 

• İşçinin yaptığı işin beğenilmemesi, 

• İşçiye gözdağı verilmesi,

• İşçiye kendisini yetersiz hissettirecek eylemlerde bulunulması,

• İşçinin performansının düşük olduğunun iddia edilmesi,

• İşçiye farklı türden işler verilmesi, 

• İşçinin fazla çalıştırılması, 

• İşçiye bireysel olarak veya toplu ortamlarda kötü davranılması, 

• İşçi ile üst perdeden ve alaycı şekilde yaklaşılması,

• İşçi ile saygı çerçevesinin dışında doğru şekilde iletişim kurmaması, 

• İşçinin arkasından konuşulması vb. gibi pek çok eylem ile işçi adeta yıldırılmaya çalışılır. 

Bu sayede işveren, işçiye haklarını vermeden kendisi istifa etmiş gibi göstermeye çalışır. Ancak işçi istifa dilekçesini imzalamış olsa bile bu tür mobbing sayılan ve işçinin gerçek iradesini yansıtmayan istifanın geçerliliği yoktur. Yani zorla istifa ettirilen işçi ne yapmalı sorusunun cevabı mutlak anlamda işçinin bu halde bile tüm alacak haklarını hukuken talep etmesidir.

Zorla İstifa Ettirilen İşçi Ne Yapmalı?

Zorla istifa ettirilen işçi işe iade davası açmalıdır. İşe iade davası sayesinde zorla istifa ettirilen işçi tekrar işine dönebilir ve alacak haklarını talep edebilir.

İşe iade davasının dışında işçi, haksız feshe dayanarak kıdem ve ihbar tazminatı dahil olmak üzere tüm işçilik alacakları için İş Mahkemesinde alacak davası da açabilir.

Zorla İstifa Ettirilen İşçinin İşe İade Davası

Zorla istifa ettirilen işçi işe iade davası açarak hakkını arayabilir. Ancak işe iade davası açabilmek için bazı koşulların gerçekleşmiş olması gerekir. İşe iade davası şartları şunlardır:

• İşçinin haksız yere işten çıkarılmış/istifa ettirilmiş olması,

• İşyerinde en az 30 kişinin çalışıyor olması,

• İşçinin en az 6 aylık kıdeminin bulunması.

İşe iade davasının temel şartları yukarıda sayıldığı gibidir. İşçi şartları karşılıyorsa işe iade davası sonrasında işe alınmak zorundadır. Eğer işe alınmazsa işveren tarafından ek olarak tazminat ödemek zorunda kalır. 

DİKKAT: İşe iade davasından önce zorunlu arabulculuk kurumuna başvurulması gerekmektedir. Eğer arabulculukta işveren taraf ile anlaşılamazsa, anlaşamama tutanağı düzenlenir. İşçi ise anlaşamama tutanağı ile birlikte işe iade davası açabilir.

İşçi işe iade davası açmadan, sadece kıdem, ihbar ve diğer tüm alacak haklarını da talep etme imkanına sahiptir.

Zorla İstifa Ettirilen İşçinin Haksız Feshe Dayanan Alacak Davası

Zorla istifa ettirilen işçi işe iade davası yerine İş Mahkemesinde alacak davası açarak hakkını arayabilir. Bu dava türünde işçi, istifa ettirildiği işyerine geri dönmek istememekte, ancak çalışmasının karşılığı olan alacaklarını talep etmektedir.

İşçinin zorla istifa ettirilmesi, işveren tarafından iş sözleşmesinin haksız yere feshedildiği anlamına gelecektir. Dolayısıyla işçi haksız feshe dayanan tüm işçilik alacaklarını talep etme imkanına sahiptir. Zorla istifa ettirilen işçinin talep edebileceği haklar şunlardır:

• Kıdem tazminatı,

• İhbar tazminatı,

• Fazla mesai ücretleri,

• Maaş alacakları,

• Ücret alacakları,

• Yıllık izin ücretleri,

• Hafta tatili ücretleri,

• Genel tatil ücretleri.

İşçinin zorla istifa ettirilmesi sonucunda haksız feshe dayanarak açacağı davadan önce arabulucuğa başvurması gerekir. Çünkü işçi alacaklarına dayanan uyuşmazlıklarda davadan önce arabuluculuk zorunludur. Arabuluculukta anlaşma sağlanamazsa, anlaşamama tutanağı ile birlikte dava açılır.

Zorla istifa ettirilen işçinin hakkını arayabilmesi için mutlaka yapacağı işlemleri İş Kanunu’nda belirlenen usule göre yapması gerekir. Bu anlamda alacak kalemlerinin tek tek hesaplanması, usulüne uygun işlemler yapılması ve sürecin etkin yönetimi için alanında uzman bir iş hukuku avukatı/bürosuna danışılması faydalı olacaktır.

Zorla İstifa Ettirilen İşçi Ne Yapmalı Konusunda Sık Sorulan Sorular

İşçinin zorla istifasında sık sorulan sorular aşağıda kısa biçimde cevaplanmıştır.

Zorla İstifa Ettirilen İşçi İstifa Dilekçesini İmzaladıysa Ne Olur?

Zorla veya baskıyla istifa ettirilen işçi istifa dilekçesini imzalamış olsa bile dava açma hakkı bulunur. Çünkü bu davanın amacı da işçiye zorla istifa ettirildiğini ispat etmek ve işçinin haklarını mahkeme ve kanunlar önünde korumaktır.

Zorla İstifa Ettirilen İşçi Nereye Başvurmalı

Zorla veya baskıyla istifa ettirilen işçi öncelikle arabuluculuk kurumuna, sonrasında ise yetkili İş Mahkemesine başvurmalıdır. Elbette tüm bu işlemlerin alanında uzman bir iş hukuku avukatı ile yürütülmesi sürecin hızlı ve etkin devam etmesi açısından önemlidir.

Zorla İstifa Ettirilen İşçi Hakları Nelerdir?

Zorla istifa ettirilen işçi hakları şunlardır:

• İşe iade davası açma hakkı,

• Haksız fesih nedeniyle alacak davası açma hakkı,

• Kıdem tazminatı talep hakkı,

• İhbar tazminatı talep hakkı,

• Fazla mesai ücretlerini talep hakkı,

• Maaş alacaklarını talep hakkı,

• Ücret alacaklarını talep hakkı,

• Yıllık izin ücretlerini talep hakkı,

• Hafta tatili ücretlerini talep hakkı,

• Genel tatil ücretlerini talep hakkı.

Sonuç

İşçilerin zorla ve baskıyla istifa ettirilmesi uygulamada sıkça karşılaştığımız bir durumdur. Bu tür durumlarda işçiler belge imzalamış olmalarından kaynaklı olarak kendilerini savunmasız hissederler. Oysa İş Kanunlarımız işçileri korumak amacıyla düzenlenmiştir ve işçilerin kendilerini zorla istifa ettirildiğini ispatlamaya yarar araçlar sunmuştur. Ancak tüm hususların mutlaka yine İş Kanunu’nda belirtilen usullerde yapılması gerekir. Bu anlamda sürecin başından itibaren alanında uzman bir iş hukuku avukatına danışılması önerilir.