TCK 158 1 F (NİTELİKLİ DOLANDIRICILIK)

TCK 158 1 F, dolandırıcılık suçunun bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması halinde uygulanan Türk Ceza Kanunu maddesidir. TCK 158 1 F cezası, 3 yıldan 10 yıla kadar hapis ve 5000 güne kadar adli para cezasıdır.

İnternet aracılığıyla yapılan ve banka ya da diğer para transferi sağlayan kurumları kullanılarak yapılan para transferi halinde TCK 158 1 F suçu yani nitelikli dolandırıcılık suçu gündeme gelir.

Uygulamada: 

  • P2P işlemleri, 

  • Banka hesabını başkasına kullandırma veya kiralama, 

  • Dolandırıcılık eşyasına veya parasına farkında olmadan aracılık edilmesi,

  • Tanınmayan kişilerden banka hesabına para gelmesi, gibi sebeplerle aslında suçsuz olan kişiler hakkında TCK 158 1 F kapsamında dava açıldığı da görülmektedir. 

Tüm bu hususlar yazımızda ayrıntılı olarak açıklanmıştır.

TCK 158 1 F Nedir?

TCK 158 1 F, dolandırıcılık suçunun bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle işlenmesi halinde uygulanan ceza kanunu maddesidir. Kısacası TCK 158 1 F, Türk Ceza Kanunu’nda bulunan dolandırıcılık suçunun nitelikli ve daha fazla ceza verilmesini gerektiren halidir.

TCK 158 1 F’ye göre dolandırıcılık suçunun bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle işlenmesi halinde, faile 3 yıldan 10 yıla kadar hapis ve 5000 güne kadar adli para cezası verilir.

TCK 158 1 F kapsamında, dolandırıcı olan kişi bilişim sistemlerini araç olarak kullanır. Yani kandırma veya hileli davranışlar ile karşısındaki kişiyi aldatma ve ondan maddi kazanç sağlama eylemi bilişim sistemleri veya banka veya kredi kurumları kullanılarak yapılır. Örneğin bir internet sitesi, mobil uygulama ya da sahte ürünler ile dolandırıcılık yapılması durumunda bu suç gündeme gelecekir. 

TCK 158 1 F’nin Konusu

TCK 158 1 F’nin konusu, dolandırıcılık suçunun hileli bir davranışla işlenmesi ve failin kendisi ya da bir başkasına sağladığı yarardır. Failin yararından kastedilen ise maddi olarak malvarlığı değeri veya para elde etmesidir.

TCK 158 1 F Şartları

TCK 158 1 F şartları şunlardır:

  • Dolandırıcılığın bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle işlenmesi,

  • Hileli bir davranışla kişinin kandırılması,

  • Dolandırıcılık nedeniyle maddi bir fayda, kazanç veya para elde edilmesi,

  • Dolandırma kastının ve kusurun olması.

TCK 158 1 F’nin uygulanabilmesi için dolandırıcının karşı tarafı aldatmak için kullandığı yöntem veya söylediği şeylerin mutlaka aldatma kabiliyetini haiz olması gerekir. Yani dolandırılan tarafı kandırıcı, denetleme imkanını ortadan kaldırıcı ve basit bir yalan olmaması gerekir. 

TCK 158 1 F kapsamında hile ise YARGITAY’a göre,  aldatan, yanılgıya düşüren, düzen, dolap, oyun, entrika vb. her türlü eylemdir. (Yargıtay Ceza Genel Kurulu 27/03/2018 gün ve 2015/983E. , 2018/126 K.)

Bu kapsamda eğer dolandırıcılık için yapılan hilenin, aldatıcı hareketlerin veya sözlerin objektif olarak dolandırmak için elverişli ve basit olmaması gerekir. YARGITAY’ın kararı da bu şekildedir:

“(...) sanığın davranışının hile kapsamında değerlendirilebilecek, sergileniş açısından mağdurun denetleme olanağını ortadan kaldıracak nitelikte olmadığı, atılı suçun yasal unsurları itibariyle oluşmadığı gerekçesiyle verilen beraat hükmünde bir isabetsizlik görülmemiştir.(...)”(Yargıtay 11. Ceza Dairesi 25/09/2018 T., 2018/4830E. , 2018/7237K.)

DİKKAT: Dolandırıcılık için söylenen ifadelerin ya da hareketlerin daha ilk bakışta yalan olduğu anlaşılıyorsa, bu noktada mağdurun da bunun doğruluğunu araştırma olanağı varken bunu yapmayarak aldatılan mağdur varsa burada dolandırıcılık suçu oluşmayacaktır. Zira tek başına soyut bir yalan YARGITAY’a göre hile teşkil etmez. Ancak bu hilenin başkaca hareket veya söylemlerle desteklenmesi gerekir.

TCK 158 1 F Yargıtay Kararı:

“Yapılan yalan açıklamaların dolandırıcılık suçunun hileli davranış unsurunu oluşturabilmesi için, bu açıklamaların doğruluğunu kabul ettirebilecek, böylece muhatabın inceleme eğilimini etkisiz bırakabilecek yoğunluk ve güçte olması ve gerektiğinde yalana bir takım dış hareketlerin eklenmiş bulunması gerekir. (Yargıtay Ceza Genel Kurulu 14.02.2017 gün ve 2014/419E. 2017/66K.)

TCK 158 1 F Cezası

TCK 158 1 F cezası, 3 yıldan 10 yıla kadar hapis ve 5000 güne kadar adli para cezasıdır.

TCK 158 1 F İle Suçlanmak

TCK 158 1 F ile suçlanmanın sonucunda kişi eğer kişi suçsuz olduğunu ispat edemezse, dolandırıcılık suçunun cezası, 3 yıldan 10 yıla kadar hapis ve 5000 güne kadar adlî para cezasıdır.

TCK 158 1 F Kapsamında Haksız Yere Suçlanmak Mümkün Mü?

TCK 158 1 F kapsamında haksız yere suçlanmak mümkündür. TCK 158 1 F ile suçlanmanın sonucunda kişi eğer kişi suçsuz olduğunu ispat edemezse, dolandırıcılık suçunun cezası, 3 yıldan 10 yıla kadar hapis ve 5000 güne kadar adlî para cezasıdır.

TCK 158 1 F kapsamında haksız yere suçlanmak şu hallerde olur:

  • P2P İşlemi Yapılan Kişi/Kişilerin Dolandırıcı Olarak Başkalarını Dolandırması,

  • P2P İşlemi Yapılan Kişi/Kişilerin Kripto Karşılığı Olarak Yasadışı Parasını Size Göndermesi,

  • Banka Hesabınıza Gelen Parayı Gönderen Kişinin Suç İşlemiş Olması,

  • Banka Hesabınızı Başkasına Kullandırmanız ve Kullandırdığınız Kişinin Yasadışı Para Transferi Yapması,

  • İnternet Sitelerinde Sahte İlanlar Verilmesine Karşın Sizin Hesaplarınızın Kullanılması,

  • Farkında Olmadan Suç Konusu Eşyanın veya Paranın Transferine Yardımcı Olmak,

  • Hesaplarınızın Ele Geçirelerek İşlemler Yapılması.

Yukarıda sayılan haller en çok karşılaşılan ve TCK 158 1 F kapsamında kişilerin haksız yere suçlandığı durumlardır. Bunların dışında sayılmayan bazı durumlarda da haksız yere TCK 158 1 F kapsamında suçlanmak mümkündür. Aşağıda yukardaki durumlar ve yapılabilecekler ayrıntılı olarak açıklanmıştır.

DİKKAT: Nitelikli dolandırıcılık suçu cezası son derece ağır bir suçtur ve bu suçtan yargılanan kişiler Ağır Ceza Mahkemesinde yargılanır. Bu anlamda kişilerin suçsuz olduğu düşüncesiyle hareket etmek yerine sürecin başından itibaren dosyalarını takip etmeleri gerekir. Aksi halde suçsuzluğun ispat edilememesi ceza ile karşı karşıya kalınmasına sebep olacaktır. Bu anlamda sürecin başından itibaren alanında uzman bir bilişim/ceza hukuku avukatına danışılması önerilir.

P2P İşlemleri Nedeniyle TCK 158 1 F ile Suçlanmak 

P2P işlemleri nedeniyle TCK 158 1 F ile suçlanmak mümkündür. P2P işlemleri kişiler arasında kripto alım-satımı yapılmasını ifade etmektedir. Bu kapsamda, eğer  kripto para alım-satımı yapılan hesapların dolandırıcı olması gündeme gelmişse, işlem yapan kişiler hakkında soruşturma başlatılır. 

P2P işlemleri nedeniyle TCK 158 1 F ile suçlanma süreci şu şekilde ilerler:

  • İfade Süreci: Öncelikle bir polis karakolu veya savcılık tarafından ifadeye çağırılsınız. Bu ifadede size birtakım kişileri tanıyıp tanımadığınız, bu kişilerle işlem yapıp yapmadığınız vb. gibi sorular sorulur. Akabinde ifadeniz savcılığa gönderilir ve savcılık süreci beklenir.

  • Soruşturma Süreci: İfadeniz savcılığa gönderildikten sonra, Savcılık tarafından dosya incelenmeye devam olunur ve tüm delilleriyle birlikte dosya tamamlanır. Eğer savcılık tarafından suçu işlediğiniz yönünde karar verilirse artık kovuşturma-dava aşamasına geçilir.

  • Kovuşturma-Dava Aşaması: SAvcılık tarafından tüm işlemler tamamlandığında bir iddianame hazırlanır ve dosya mahkemeye gönderilir. Mahkeme iddianameyi kabul ederse bir duruşma günü tayin edilir ve artık mahkeme aşaması başlayarak kişiler yargılanır.

Kişiler genellikle suç işlemediğini düşünerek gerek ifade verme gerekse diğer süreçlerde suçsuz olduğu anlaşılacağı düşüncesiyle hareket ederler. Ancak kişinin aslında suçsuz olması ile suçsuzluğunu hukuk önünde kanıtlaması başka hususlardır. Genellikle umursamaz şekilde tavır takınıldığında, kişiler suçsuzluğunu hukuki olarak ispat edilemediğinden, ya haklarında dava açılır ya da kişiler mahkemeden hapis cezası almaktadır. Bu anlamda mutlaka sürecin titizlikle takip edilmesi ve olayın ciddiyetinin farkında olarak hareket edilmesi gerekir. 

P2P Dolandırıcılık Davaları ve Yapılması Gerekenler hakkında ayrıntılı bilgi için tıklayabilirsiniz: “P2P Dolandırıcılık Suçlaması”

DİKKAT: Bu tip bir durumda, suçsuz olduğunu düşünen ve kimseyi dolandırmadığından emin de olsanız ifade vermeye giderken ve süreç içindeyken mutlaka alanında uzman bir bilişim hukuku avukatı/bürosuna danışılması gerekir. Zira bu tür dosyalar teknik hukuki bilgi gerektirmektedir.

Banka Hesabı Kullandırma Nedeniyle TCK 158 1 F ile Suçlanmak (Hesaba Para Giriş Çıkışı)

Banka hesabı kullandırma nedeniyle TCK 158 1 F ile suçlanmak mümkündür. 

Burada dikkat edilmesi gereken husus, normal şartlarda TCK’na göre banka hesabının kullandırılması için 6 ay’dan 1 yıla kadar hapis cezası belirlenmiştir. Ancak banka hesabının farkında olmadan bile olsa bir dolandırıcıya kullandırılması ve dolandırıcının bu hesabı bu amaçla kullanması sonucunda hesap kullandıran kişi hakkında da TCK 158 1 F’den ceza verilmesi istenir. Yani artık hesap kullandıran kişi, 6 ay’dan 1 yıla kadar hapis değil, 3 yıldan 10 yıla kadar hapis ile yargılanır.

Uygulamada banka hesabı kullanılarak yapılan bazı işlemler şunlardır:

  • Dolandırıcılar, dolandırdıkları kişilerden aldıkları parayı başka bir kişinin hesabına transfer ettirmektedir. Dolayısıyla dolandırıcılığa uğrayan kişi parasını gönderdiği kişi hakkında suç duyurusunda bulunmaktadır,

  • Yasadışı bahis oynatan, oynayan veya kara para aklayan kişilerce yine başka bir şahsın banka hesabını kullanarak para transferi gerçekleştirmektedirler. Bunun sonucunda ise yine hesabına para giriş-çıkışı olan kişi hakkında işlem başlatılmaktadır,

  • Dolandırıcılar başkasının hesabı ve namına kredi çekmekte, kredi kullandıktan sonra bu hesabı birtakım dolandırıcılık faaliyetlerinde kullanmaktadırlar.

Yukarıda yer alan durumların ortak özelliği bir kimsenin başka bir kimseye banka hesabını kullandırmasıdır. Özellikle uygulamada banka hesabını kullandırmak karşılığında, kişiye gelen paradan komisyon verileceği söylenmektedir. Bu durumu yeterince sorgulamayan ve aracılık ettiğini düşünen kişiler ise komisyon alsa da almasa da banka hesabını kullandırmakta, ancak haksız yere dolandırıcılık davasıyla karşı karşıya kalmaktadırlar.

Konu hakkında ayrıntılı bilgi için tıklayabilirsiniz: “banka hesabı kullandırma cezası ve savunması"

TCK 158 1 F Kapsamında Alışverişlerde Tanınmayan Birinden Hesaba Para Gelmesi

Alışverişlerde tanınmayan birinden hesaba para gelmesi sonucu TCK 158 1 F ile suçlanmak mümkündür. 

Bu tip bir durumda çoğunlukla kişiler internetten bir ürün satın almak istemektedir. Ancak ürün satın almak istedikleri kişi çoğunlukla bir dolandırıcıdır ve aslında ortada öyle bir ürün de yoktur. Dolandırıcılar ürünü satmanın karşılığında, başka bir banka hesabını verirler. Bunu yapmalarındaki amaç ise kendilerinin değil de banka hesabını verdikleri kişinin dolandırıcı olarak yakalanmasıdır. Çünkü dolandırılan kişi hangi hesaba para attıysa o hesap sahibi için şikayetçi olur. 

Bu noktada özellikle tanınmayan kişilerden gelen paralar için mutlaka banka haberdar edilmeli, banka nezdinde bir durum raporu oluşturulması talep edilmeli ve gerekirse iade istenmelidir. 

Sonuç

TCK 158 1 F yani nitelikli dolandırıcılık suçunda, mutlaka soruşturma aşamasında delillerin toplanmasında aktif şekilde iştirak edilmeli, dava sürecinde etkin bir savunma yapılmalı ve süreç profesyonelce yürütülmelidir. Bu anlamda sürecin başından itibaren alanında uzman bir ceza/bilişim hukuku avukatı/bürosuna danışılması önerilir.